Ordliste

Tal ord på G: 861 | Totalt: 14895 | søketips | nullstill

	Forklåring	Døme
gabbelèg'e (V)	sjølvtrygg, nøgd med seg sjølv	Gònil sat så gabbelèg mæ bakstrebóræ.
gabbi	sjølvtrygg person som er nøgd med seg sjølv	"Gabban have det godt", seie Gònil.
gadd	galle	Gaddi heng'e på livrinn.
gaddeblåse	galleblære	Det kan útvikle seg stein'e i gaddeblåsunn.
gâg'e	1. keik, bakoverbøygd (om personar) 2. feil vinkel på ljå (vinkelen mellom ljåen og orvet er for stor)	1. Fókk som gjinge gâge, vurte jamt reikna for å vèr' svære. 2. Det va' 'kji létt å slå vént mæ an gâg'e ljår'e.
gagl	grågås	Det æ a sikkert vårteikn fysst gaglin kåme fjúkandi ottâti'.
gagre	vri hovudet til alle kantar (vere uroleg, som om ein lyt sjå alt omkring seg)	Jón gagra å glóddi som an stènúvi.
gagreleg (H)	1. ufordrageleg, nauten person 2. bruka om eit høgt, ustøtt, stygt eller dårleg byggverk Sjå også gagrelèg'e (V) og gagren.	1.Eg líkar 'æ inkji, 'u æ så gagreleg! 2. Det va' a gagreleg hús!
gagrelèg'e (V)	1. ufordrageleg, nauten person 2. bruka om eit høgt, ustøtt, stygt, dårleg byggverk Sjå også gagreleg (H) og gagren.	1.Eg líkar 'æ inkji, 'u æ så gagrelèg! 2. Det va' a gagreleg hús!
gagren	1. vimsete 2. bruka om person som talar unaturleg høgt og kastar med hovudet Sjå også gagreleg (H) og gagrelèg'e (V).	1. Såvi æ så gagren å úsamelège i an fókkehóp'e. 2. Torbjør va' tídt så gagrí fysst 'u ha' spennt ballen i mål.
gale	gale	Gaukan góle i kór.
galen	1. feil 2. frå vitet, sinnssjuk 3. vill, ustyrleg Sjå også gali.	1. Dèr svòra du gali! 2. 'U varte galí mæ 'u va' ung, å måtte på asýli. 3. 'An æ galen, Svein, sjå koss 'an kjøyrer!
gali	feil, galt Sjå også galen.	'An svòra gali då 'an varte spúr'e.
gallkvist'e	tørr kvist på bartre	Sku' mi 'kji sage âv dessa gallkvistin?
galne seg	1. ha upassande framferd (om folk) 2. springe og kjæte seg (om dyr)	1. Inkji galn di då sossa, Eivind! 2. Kåvan galna sikkå fælt itt da sluppe út om våri.
galningji	1. sinnssjuk person 2. person som oppfører seg uansvarleg eller vitlaust	1. Galningan vurte innisperra fysst da våre farlège. 2. Du må 'kji stelle deg som an galningji, vèr sipelèg'e!
galnórskleg (V)	dumt, tåpeleg Sjå også galnórsklèg'e (V) og adverbet galnórskleg (H).	'An tala så galnórskleg at eg vart'e plent forstøkt'e.
galnórskleg (H)	person som er tåpeleg, vil vise seg Sjå også adverbet galnórskleg (H) og galnórsklèg'e (V).	' An æ galnórskleg, den hèlúven!
galnórskleg (H)	dumt, tåpeleg Sjå også adjektivet galnórskleg (H) og adverbet galnórskleg (V).	Ånund steller seg jamt så galnórskleg at det æ mest'e úlíleg å vèr' syll' 'ó.
galnórsklèg'e (V)	person som er tåpeleg, dum, vil vise seg Sjå også adverbet galnórskleg (V) og adjektivet galnórskleg (H).	Eg tikje det æ galnórskleg mæ ring'e i navlâ. Sjå den galnórsklègji drengjen mæ ring'e i navlâ!
galóne	rart påfunn (gjerne noko negativt)	Haddvår fann på nokå fæle galónu mæ an va' i ungdómshópæ.
galopp'e	tømmerklave Sjå også <#1170#mæleklavi.	Tak mæ galoppen, så mi få finne kubikkinnhalli i desse stokkjæ!
galt'e	hangris Sjå også sugge.	Galten æ stǿri 'ell suggâ.
gama	morosam, gildt Sjå også adverbet gama.	Mi ha' enn gama túr'e ti' Ósló i gjår.
gama	moro, kjekt Sjå også adjektivet gama.	Nò have mi det gama, Titta.
game si	ha det moro	Dèr gama da sikkå, på danseflòtunn.
gamledags	gammaldags	Âvísu æ helst'e gamledags nò, tikje sòme.
gamlegófa / Gamlegófa	oldefar Sjå også langgòfa og gamlegòme.	Gamlegófa dǿe førr'ell èg va' fǿdd'e.
gamlegóme / Gamlegóme	oldemor Sjå også gamlegòfa.	Denné dúkjen hèv' eg ette gamlegóme mí.
gamleik'e	etter alderen (den eldste fyrst)	Mi stilte opp i røkkje ette gamleikjæ.
gamlejól	13. dag jol (6. januar)	Da héle gamlejólí sérs heilag førr' i tí'inn.
gamlestog	uttrykk bruka om den eldste stoga, gjerne årestove (vert ikkje bøygt) Sjå også nýestog, stòge og røykstòge.	I gamlestog va' åren midt 'å tilæ.
gams	"vill" og uvyrden framferd; bruka berre i eintal Sjå også gamsen, gams'e, gamse og gamse si.	Slutt mæ dei gamsæ, Bóa, hellis ringje mi ti' léssmannæ!
gams'e	vill og ugrei famferd Sjå også gams, gamse, gamse si og gamsen.	Da vurte lívrædde då da såge den fæli gamsen som ha' flutt inn i eitt av húsó i byggjefeltæ.
gamse	leike uvyrde, vere uvyrden og hardhendt (ta lite omsyn til andre) Sjå også gams, gamse si, gams'e, gamsen og hypjen.	No mòge di 'kji gamse så fælt! 'U gamsa si så úsameleg. Inkji gamse dikkå mæ sykkeló!
gamse si	ha vill og ugrei famferd Sjå også gamse, gams, gams'e og gamsen.	Da gamsa sikkå frykteleg mæ krossykkeló sikkå, oppi grústakjæ.
gamselag	uvyrden, svært uforsiktig Sjå også himselag.	Du lýt passe deg for dei gútæ, 'an hèv' slig a gamselag.
gamsen	vill og ugrei famferd Sjå også gams, gamse, gamse si og gams'e.	Dei tvei brǿan æ så líke i fakti, men Tårål æ gamsnare 'ell 'an Tarjei.
gangandi vèg'e	veg som ikkje er lenger og vanskelegare enn at ein kan gå han	Det æ 'kji gangandi vèg'e ti' Botnæ.
gangari	1. gangar (dans) 2. gangar (slått)	1. Da dansa gangari på kappleikjæ, Gunvor å Åni. 2. Sordǿlen æ an gangari frå Sætisdal.
gangast undi mæ	verte samde om	Da gjingest undi mæ at da vill' hav' det sossa.
gang'e	1. sett av ting som høyrer saman (td fire bildekk, fire hestesko, fire strikkepinnar) 2. multiplikasjonstabellen 3. kvar einskild av "gangane" frå 1 til 10 4. runde, omgang (td mønster i ein vev)	1. Eg hèv' kaupt mi enn ný'e gang'e ti' Volvóæ. 2. I skúlâ fær an a sertifikat fysst an kan gangjen. 3. Sjau-gangjen æ vanskelèg'e for mange. 4. Eg lýt vève an gang'e ti' så æ detti tæpi færigt.
gange	1. gå 2. gjære (td øl, saft, sylte)	1. Da gjinge ette' vègjæ å sunge. Gakk nårat glasæ å sjå ett' 'ó fai dí. Det va' så kaldt at da våre nøydde ti' gange ètandi. 2. Sylta hèv' gjengji, så 'u æ 'kji ètandi.
gange att'e	gå att som gjenferd	Sòme sae at Vrål gjekk att'e.
gange av	1. verte avbroten 2. verte pensjonist 3. gå til ein bestemt støyl (ein støyl som dei som talar om denne, kjenner godt til) 4. verte ferdig gjæra (om øl) 5. verte ferdig (td om uver) Sjå også gange.	1. Tråen gjekk av i an sultelé'e mæ eg spita. 2. Tarjei gjekk av i vår, då 'an varte sjauåsekstí. 3. Mi gjinge av på trí tíma, men heim'tt'e trunge mi barre tvei å an håv'e. 4. Fysst ǿli hèv' gjengje âv, då lýt an drikke det! 5. Nò kunn' mi hav' âv åkkå ryggskjinni, éli hèv' gjengje âv.
gange av gløymi	gå ut av minnet	Det må inkji gange av gløymi det gamle talemåli åkkå.
gange av munni	verte fortalt Somme seier "ette munni". Sjå også gange.	Det gjeng'e av munni at denna karen hèv' sète i fengsel.
gange av si	gå godt trass i stor fare Sjå også gange.	Det va' a under at det gjekk av si, då 'an vadra i heiinn, midt 'å vetræ.
gange av sjave si	gå lettvint, gå av seg sjølv (automatisk)	Det gjekk plent av sjave si då mi dróge vé'estranga néd nausen.
gange fjúkandi	bruka om arbeid eller anna som går fort og greitt	Skjítúren gjekk fjúkandi.
gange for prestæ	vere i konfirmasjonsførebuing Sjå også gange lèse, konformant'e, konformére, masjónsbonn, teikne seg, vare framtèkjen og gange.	Eg gjekk for prestæ vetren 1953.
gange fòrí	gå støtt og beint i plogfaret (om hest ved pløying og hypping)	Hestan måtte lære å gange fòrí.
gange fram'tt'emæ garæ	gå langs utmarksgjerdet for å sjå om det har kome heim sauer (eller for å kontrollere at gjerdet er i orden)	Då eg gjekk fram'tt'emæ garæ va' eg så heldig'e at eg fann den sauen eg féla.
gange heim'tt'e	spøkje, gå att som gjenferd Sjå også gange.	Da sa at dei som alli få fréd'e i gravinn, gange heim'tt'e.
gange i ísi	gå gjennom isen (uttrykket er ubunden dativ) Sjå også gange.	Haddvår gjekk i ísi.
gange ive riti	"gå over streken"	Gudmund gjekk helst'e ive riti då 'an sa at Svein tídt hell'e det mæ å ljúge. Det gjekk ive riti mæ skrønó Taddeiv fortåldi.
gange laus'e	gå til- eller på heia utan hest	Karan hav' gjinni nåkå bei'vègji itt da gange lause å sku' at Finndalæ.
gange lèse	delta i konfirmantførebuing Sjå også gange for prestæ, konformant'e, konformére, masjónsbonn, teikne seg, vare framtèkjen og gange.	Mi våre 15 år då mi gjinge låse.
gange mæ	vere med barn (gravid)	Då eg gjekk mæ 'enni Yngjebjør, va' eg tídt sjúk.
gange ó'	sleppe dagar med gjeting sidan ein har mindre buskap enn andre (td på same søylen)	Mi gange ó' onnó gongjí, si' mi hav' mindri búskap'e.
gange ó' minni	verte gløymt (uttrykket er ubunden dativ)	Fælt mange av gamlestèvó hav' gjengje ó' minni.
gange opp i fótó	ha skavank i føtene (om hest)	Fysst an hest'e gjeng'e opp i fótó, då æ det trúleg a lí'ing som gjèr' at 'an inkji kan brúkast ti' arbei' mei'.
gange som a brúr	fote seg godt og roleg (om folk og dyr; td hest som går stødig og greitt)	Hesten 'ass gjekk som a brúr.
gange strengjen	gå opp grensebyte mellom sokn og grender (ikkje gardar) Sjå også gange.	Mi gjinge strengjen midjom Neiretjynn å Bǿli.
gange ti'	hende, skje	Koss va' det det gjekk ti' då du braut âv di fóten? Kossi kunna detta gange ti'?
gange ti' hondi	vere hjelpesmann	D'æ hǿgt å have nåken ti' å gange ti' hondi fysst an arbeier.
gange ti' mǿtis	gå til møtes	Mi gjinge ti' mǿtis for å hjelpe da mæ kassæ. Salmund gjekk ti' mǿtis, for 'an va' inkji trygg'e på om Pål hitta vègjen.
gange út	gå konkurs	Det gjekk út for 'ó Òlâv, så 'an måtte frå garæ.
gantast (V)	når ungar leikar og småknuffast	Eg sat i glasæ å såg mæ da gantast úti túnæ.
gapen	storkjefta	Den gapni byglendingjen vi' inkji èg vèr' ihóp mæ mei'!
Garan	Namn bruka om Brokke, Berg og Haugeland i Hylestad.	Der búr mykji fókk i Garó nò for tí'inn.
gardíne	gardin	Eg hèv' kaupt mi nýe gardínu ti' stògunn i dag.
gar'e	1. gard, gardsbruk 2. bruka om tunskipnad i eldre tid; området der gardshusa var samla 3. utmarksgjerde 4. Rekkje med bjørkekvistar sette ned i snøen for å leie fuglen inn i snara. Rypa går aldri i nedbakke, og ein må passe på å setje gar'en på nedsida av snara. Sjå også klukt, bròm, rjúpesnòre, streng'e og snòrelíne. 5. "gard kring månen" (tyder at det kjem snø) 6. kanten av tilskorne fjøler som låg rundt kvernsteinen og samla mjølet (berre bruka i bunden form eintal)	1. Pål kaupte garen av faibróe sí. 2. Torgrím reiste heim i garen; 'an ville treffe 'an Bjørgúv. 3. Nò sér eg kjýne kåme né'at garæ, så då ljóte mi stidde. 4. Rjúpa plukkar bròmi i garæ. 5. "Nò lýt eg visst starte snjófræsen i morgó tí'leg", sa Torgrím då 'an såg garen rundt månen. 6. Mjø̀li fýk'e mót garæ fysst kvinní svív'e.
garemidjom	1. om teig eller noko som ligg mellom to gardar 2. "frå gard til gard"	1. Teigjen 'ass Åni ligg'e garemidjom. 2. 'U fór garemidjom mæ sladræ sí.
gareskatt'e	eigedomsskatt før i tida (som vart utlikna etter matrikkelskylda)	Det va' léssmannen som króv inn gareskatten førr' i tí'inn.
garetré	"skjerm" som går kring kvernsteinane i ei kvern (hindrar at mjølet flyg utover, og sikrar dermed at det hamnar i mjølkista; same tyding som kvinnegar'e)	Garetrétti lýt vère så hågt at inkji mjø̀li fýk'e ivi.
gareværd	verdet av ein gard (bruka om noko som var verdifullt)	D'æ mei' 'ell a gareværd å hav' gó' helse.
garlægje	stokken under stavlægjâ i eit hus	Den eine garlægjâ fèr'e ti' rotne nò.
garormegras	soldogg	Garormegrasi fangar flugu å insekti å fortærer da.
garp'e	skøyar	Lidvår æ an fæl'e garp'e, d'æ allstǿtt gama fysst han kjæm' innom.
garpe	le høgt med vidopen munn	Mennan stóge å garpa å lóge, så da ha' det visst kalleg gama.
garpelått'e	hånlatter	Der kåm den eini garpelåtten ette den hin, frå 'ó Kjètil.
garsjagari	den sterkaste kua i grenda (Når kyr frå fleire buskapar samlast for fyrste gong vil det som regel verte slåsskamp mellom enkelte dyr. Den kua som er sterkast vert kalla "garsjagari").	Gråmannskjýrí va' lengji garsjagari, 'u ræda adde hí.
garsjente	odelsjente	Tóne æ garsjente å vi' bigjynde mæ saui.
garskar'e	odelsgut	Førr'e vurte garskaran haldne mætare 'ell dei som inkji ha' gara.
gar'slé'	grinda på gardsvegen (til heile grenda som hadde ei felles grind)	Fysst det snart va' stiddetíd, så stó búskapen å venta innmæ gar'slé'i.
garsnamn	Namn på gardsbruk: Oppiga', Níga', Sýga', Nóriga', Útiga'; mykje bruka i Valle og lite bruka i Hylestad. Stògenamn er også mykje bruka som gardsnamn.	Førr'e våre garsnomní i lokalt brúk barre a adresse for dei som búdde der.
gas	stad der ver og vind får godt tak	Nórdibǿ æ slig a gas, lause ting blåse ti'.
gasta kar'e	stor og sterk kar	Tór æ an gasta kar'e, men 'an vi' inkji prǿvast.
gast'e	1. kar 2. hubro Sjå også gaste seg og gaste.	1. Det æ slig an gast'e at! 2. "Gast'e" æ a anna órd for "stènúvi".
gaste	stor, svær Sjå ogå gast'e og gaste seg.	Hèv' du sétt slig gaste kar'e? Eg tók a gaste tak.
gaste seg	syne seg som "stor kar", syne seg fram Sjå også gast'e og gaste.	Ånund gasta seg fælt i bryddaupæ 'ass Bjørgúv å Svålaug.
gasteleg (H)	1. stormodig, storfelt 2. bruka om personar som likar å "vise seg fram" og "gjere seg til"
gastrére	farte på vegane for moro (for å syne seg fram)	Det va' vel helst'e ungdóman som gastréra førr' i tí'inn.
gastréring	spasering eller køyring for moro	'Er æ mykji gastréring út'å postvègjæ i dag!
gate	sy knapphol Sjå også substantivet gate og gateøks.	Eg hèv' etti å gate for tvei nappa, å sò æ jakkâ færig.
gate / gòte	1. knapphol Sjå også verbet gate og gateøks. Mange seier gatu i fleirtal. 2. veg (td trong veg i skogen), gangveg med bratte skråningar eller steingjerde på båe sider	1. Ti' stǿri nappan æ, ti' stǿri måge gòtun vère. 2. Kjýne gjinge út gòtâ at skógjæ.
gateøks	lita "øks" til å lage knapphol Sjå også substantivet gate og verbet gate.	Kòr æ gateøksí; eg ha' lòt' havt 'æ nò!
gauk'e	1. rommet midt under mønet på eit uthus (bruka berre i bunden form eintal og dativ eintal) 2. øvste stokken i gavlen på ein lafta bygning 3. gauk 4. tosk	1. 'An híska høytti 'punde gaukjen. 2. Gaukjen varte fest'e mæ dublunga. 3. D'æ sjella an sér ti' gaukó, an høyrer da barre. 4. Din gauk'e!
gauksúre	gauksyre	Gauksúrun æ góe ète, å have a frísk smòk.
gaul	rop, brøl	Mi høyre barre a hågt gaul oppi líinn.
gaupn	handfull	D'æ 'kji mykji an fær oppi gaupní, men stundum æ det nóg.
gaus	ølkanne med tut (heimelaga trekanne)	Mest'e adde gausin æ nò på musæum, å namni hèv' kåme av brúk.
gause	fosse, fosse ut	Det gausa ó' brúsflaskunn då Svein ha' rist æ a líti bil. Det sau' så fælt i grýtunn at det gausa ivi.
gauv	skum; bruka berre i eintal Sjå også verbet gjúve og fraue.	Det kvítfyssar út'å vatnæ, å der æ gauv i strandsteinó.
gauve	skumme	Det gauvar unde' sepratórtútæ fysst an seprérar.
gauvre	tale upassande, tale spottande, kjekke seg, bryske seg Sjå også gauvren og gauvretal.	'An gauvra å tala så eg skjemdest fyr' 'ó.
gauvren	upassande; om talemåte Sjå også gauvre og gauvretal.	'U va' så gauvrí at fókk líka det inkji.
gauvretal	folk som uttalar seg svært spontant og utan å tenkje seg om Sjå også gauvre og gauvren.	Det gauvretali kan støyte mange.
gauvsjóe	koke med sterk varme slik at kasserolleloket lyfter seg Sjå også gauv og sjóe.	Du ska' 'kji late søyningjen gauvsjóe, men barre såvídt det gruddar.
gavl'e	kant på tròg (i båe endane)	Gavlan på trògó våre jamt vént útskorne.
geffe	sjølvgod kvinne Sjå også geffen, geffi og geffe si.	Geffun sýne mæ måten da æ på, å gange på, at da æ sérs godt fornǿgde mæ sjave sikkå.
geffe si	ville vise seg fram (om person som viser med måten ein er, eller går på, at han er stolt, sjølvgod, fornøgd med seg sjølv) Sjå også geffen, geffi og geffe.	Svein geffa si fælt i dei nýe dalebuksó 'an ha' kaupt si.
geffen	sjølvgod (om person som viser med måten ein er, eller går på, at han er stolt og fornøgd med seg sjølv) Sjå også geffi, geffe og geffe si.	Dei som våre geffne vorte inkji líka av adde.
geffi	sjølvgod mann (viser med måten ein er, og går på, at han er stolt og fornøgd med seg sjølv) Sjå også geffen, geffe og geffe si.	Håvår varte kadda an geffi, 'an laut allstǿtt have seiste ór'i.
gér	gir	Sykkelen min hèv' fimm gér.
gére	skifte gir	Gònil vi' barre hav' automatgér, 'u trúr si alli tí' gére.
gitâr	gitar (dei fleste brukar likevel dette som hankjønnsord)	Gitâri mitt æ øy'lagt, 'det hèv' dutte néd av skåpæ.
gjare	setje opp eller reparere eit gjerde Somme bøyer slik: gjare, gjarer, gjarde, gjardt.	Hèv' du gjara i dag; du ska' vel sleppe út sauó i morgó?
gjaring	gjerde	Denne gjaringjí æ for fillí, kjýne kåm' ti' å brjóte sikkå út.
gjegn	hindring, stengsle; naturleg eller bygd Sjå også gjegne.	Der æ a gjegn oppunde fjøddæ, så búskapen kjæm'e alli leng'e.
gjegne	1. samle eller jage dyr på ein varsam måte; smått og seint 2. styre i ei viss lei Sjå også gjegn.	1. "Vi di, bonn, gjegne, så ska' èg kadde!" 2. Mi ljóte gjegne sauin inn i kvíne.
gjegne	høve, passe, jamne, jenke, søme seg	'U tala så det alli gjegndi.
gjegne	samle saman ting (td ei pakke, ei kløv)	Eg hèv' fare ti' gjegnt ihóp klyví, nò ljóte mi snart avgari.
gjegning	oppsett hindring for buskapen	Mi sette opp nåkå grinda ti' gjegning for å få býtti ive vai.
gjeie	reike stundeslaust	Hèv' an 'kji fré'e i sjælinn, kan an gjeie útivi forotta mål.
gjeie út	vri seg ut, sprikje ut til kantane (bruka td om klede som vidkar ut nede)	Sjå koss bórí gjeie út 'å sǿlénæ 'å lǿunn!
gjein	avstikkar frå vegen	Såvi gjåre a gjein då han å Tommås kóme at Heddåne.
gjeine	1. skrense, slengje (med td ein bil) 2. ta ein umotivert avstikkar	1. Bílen gjeina kalleg på hålkâ, så Targjær kjøyre mest'e útivi. 2. Tarjei jeina ti' adde kanta då 'an leita ette sauó.
gjeipl'e	mann som bevegar leppene uvanleg mykje når han et eller talar	Sigúrd va' an gjeipl'e, 'an léa allstǿtt så mykji på lippun itt 'an tala.
gjeiple	kvinne som bevegar leppene uvanleg mykje når ho et eller talar	Den gamle gjeiplâ kan alli ète som anna fókk!
gjeiple	Tyggje på ein spesiell måte pga for varm eller for stor munnfull av eit eller anna. Dyr "gjeiplar" td når dei har sett fast eit bein.	Hunden gjeipla å bar seg då 'an inkji fekk laust beini i kjeptæ.
gjeipleleg (H)	uvanleg stor bruk av leppene når ein et eller talar	Den gjeipleleg Svenkjen sit'e tytar å èt'e!
gjeir'e	1. kanten rundt t.d. ein flatbraudleiv eller eit jorde 2. jarekant (sidekanten i vove stoff, typlebond og belte, der det ikkje raknar)	1. D'æ létt for at gjeiran vare for tykke fysst an inkji æ så gó'e ti' bake. 2. Gjeiren i a tøystykkji raknar inkji.
gjeiskre	kvinne som kan verte oppfatta som "lett på tråden"	Targjær va' a fæl gjeiskre.
gjeiskre	vere usømeleg; ordet vart i eldre tid oftast bruka om jenter som ein meinte at viste usømeleg framferd og dårleg kjønnsmoral	Sjå! Nò æ 'u úti å gjeiskrar att'e!
gjeisl	lerreim med handtak til å slå hesten med, svipe Sjå også gjeisle.	Det va' barre stórkara som ha' gjeisl.
gjeisle	1. slå til hesten med gjeisl Sjå også gjeisl. 2. slå med noko som er mjukt, gjeve juling 3. stråle kraftig varme frå ein omn	1. Da gjeisla ti' hestó for å få da ti' springe fortare. 2. 'U gjeisla ti' 'ó mæ taugtampæ. 3. Det æ så heitt at det gjeislar.
gjeisskór'e	geiterams	Gjeisskóren æ vén'e, men d'æ ingjen som vi' èt' 'an.
gjeissmòlogg	geit	Eg hèv' sjaukja gjeissmòlogg.
gjeite	1. yteveden i bartre 2. skal på kålrot	1. Gjeitâ på furunn æ sǿt å gó'. 2. Gjeitâ æ inkji gó'.
gjeitebrau	steinlav (flak på stein og berg som vart bruka til farging av td ull)	Det kan take tíd å samle an kjiló mæ gjeitebrau.
gjeitehús	rom for geitar	Hèv' du fengje di nýtt gjeitehús?
gjeitemeierí	ysteri for mange geitehaldarar	Der va' gjeitemeierí i Hísdal førr' i tí'inn.
gjeiteryngje	lågt og breitt lagga trekar som vart bruka når ein mjølka gjeitene	Gjeiteryngjâ tèk'e trjå, fjóre pottu, omtrint trí ti' fíre léter.
gjeitesyr	syr av gjeitemjølk	Drikk'e du gjeitesyr?
gjeitskjinn	1. eigedomsverdieining (1 hud er 12 geiteskinn) 2. geiteskinn	1. Førr' i tí'inn bitala da gareskatten i hú'i å gjeitskjinn. 2. Gófa reidde gjeitskjinn førr' i tíinn.
gjeivr'e	keiveleg person	Den gjeivren tikjest alli få ti' nåkå!
gjeivre	1. vere uforsiktig, vere ukonsentrert 2. slengje noko frå seg utan mål eller meining Sjå også gjeivren.	1. 'An gjeivra å datt då 'an sill' ive bekkjen. 2. 'An gjeivra ballen avgari, å trefte glassrúta.
gjeivreleg (H)	dårleg motorikk i hender og armar	Sigúrd æ gjeivreleg å úviss'e itt an spíkrar.
gjeivrelèg'e (V)	dårleg motorikk i hender og armar	Det va' inkji greitt vère gjeivrelèg'e itt an sille slå feiselen på mínebòri, som an anné héldt.
gjeivren	uforsiktig i det ein held på med eller arbeider med; andre som er nær lyt passe seg Sjå også gjeivre.	Gunnår æ så gjeivren at 'an lýt passe seg fyr' ó.
gjelle	gjelde	Eg va' lívrædd'e, å sprang som det ha' sillt gjolle lívi.
gjellkjýr	ku som ikkje mjølkar for tida (har ikkje vorte drektig)	Gjellkjýrí hèv' 'kji tèkje seg, så nò lýt 'u barre ti' slakt.
gjellsau'e	sau som ikkje får lam etter paring	Gjellsaui som inkji æ sérs mæte, vare slakta.
gjellsmòlogg	sau / gimmer som er para og ikkje har vorte befrukta Sjå også smólogg, fænåre og vetrongsmòlogg.	D'æ nåkå fill mæ dei gjellsmòloggó, da få alli lomb å vare altfor feite.
gjellstýkk'e	skjeftesnelle (same som "trògestýkk'e"; bruka tidlegare til sandpapir for å pusse tre)	Gjellstýkkjen hève 'kji nåkå stǿri rót, så som unga åte mi neiri délen av stýkkjæ.
gjemeinsklèg'e (V)	lageleg, liketil; om personar	Turí æ så gjemeinsklèg å létt å kåme ti' mæ.
gjengd'e	vere gangfør	Tårål æ ive níttí, men æ ennå gjengd'e.
gjeng'e av enn låg'e kant'e	kjem frå sør eller aust eller sørvest (om veret)	"Det gjeng'e av enn låg'e kant'e", sa Tòróv om veiri.
gjengje	hengsle	Det blés så fælt at gjengjun i vé'eskjólæ vorte øy'lagde.
gjengjen	1. gjæra (ikkje god lenger; td sylte og saft) 2. ferdig gjæra øl (kan då drikkast) Sjå også útgjengjen.	1. Denne saftí vi eg inkje have, u æ gjengjí, sa Lars. 2. Nò hèv' ǿli gjengji, så no vi' eg smake det!
gjengjen í	vand med	'An ha' vorte så gjengjen í det at 'an skjemdest alli å tale om det.
gjengjí tí'	tid som har gått	"Gjengjí tí' fær an alli att'e", sa Knút.
gjengnekaku	gjærbakst; bruka berre i fleirtal (sjå oppskrift i heftet "Gamle matoppskrifter og matskikkar frå Valle", utgjeve av Valle Bondekvinnelag)	Gjengnekakun kan an steikje på takke.
gjèrast	1. gjerast 2. verte venare med åra, om born / ungdom 3. mognast (om ost) 4. verte ferdig (om korn) 5. bruka i uttrykket å gjèrast 'å	1. Ko æ det som ska' gjèrast fysst'e? 2. 'U hèv' gjårst mykji si' eg såg æ seist'e. 3. Osten laut liggje å gjèrast i fleire viku fyrr'ell 'an va' gó'e. 4. Konni i maltstampæ laut gjèrast.
gjèrast 'å	1. ha moro av å gjere ei prette, ein spøk 2. gjere noko med vilje, noko negativt som ein helst ikkje skulle ha gjort Sjå også verbet gjèrast.	1. No vi' mi gjèrast 'å fyr' da å løyne húvó. Mi gjårest 'å så jamt fyr' 'ó. 2. Du tar 'kji gjèrast 'å, å øyeleggje bílen.
gjère	1. gjere 2. lage Sjå også gjår'e og arbei'e.	1. 'An gjåre alli gangandi godt heile vetren. Eg gjère 'pomm kvílâ. Nò hèv' eg gjårt det eg lòva. Gjèri dikkå inkji for úvandt itt di æ sjå aire! 2. Bjynn gjåre så véne útskorne spǿni.
gjère a stèv / gjère a dikt (H)	dikte eit stev eller dikt	Hèv' du gjårt nýe stèv i di seiste?
gjère âv	1. verte ferdig 2. forleggje	1. Mi hav' gjårt det âv no. 2. Kòr' hèv eg gjårt av håmåræ?
gjère âv mæ si	1. gjere sjølvmord 2. uttrykk for hardt arbeid Sjå også gjère.	1. Hèv' du høyrt at 'u gjår' âv mæ si i nótt, 'u hengde seg i a trè. 2. Eg sleit ti' eg tenkte eg gjåre âv mæ mi.
gjère âv si	1. gøyme seg 2. opphalde seg Sjå også gjere.	1. Kòri ska' eg gjère âv mi fysst 'er inkji æ nåkå løyni? Rannei skjemdest så 'u alli visste kòr 'u sille gjère âv si. 2. Kòr' hèv' du gjårt âv di?
gjère ette si / seg	1. gjere stor skade 2. gjere kvinne gravid (utan å ville det) 3. gjere ein stor prestasjon	1. Nò hèv' du verkeleg gjårt ette di! 2. 'An hèv' visst gjårt ette si fleire stad', seie da. 3. "Nò hèv' du verkeleg gjårt ette di; denne bókjí du hèv' skríva, kåme fókk ti' lèse i mange ginerasjóna!" 'U gjåre så ette si mæ 'u skar, at det kjæm'e nóg alli ti' var gjårt sò godt mei'.
gjère godt av matæ	syne at maten nærer	Såvi gjère godt av matæ, 'an legg'e på seg om 'an alli èt'e så mykji.
gjère líti av si	vere anonym, vere tilbakehalden, halde seg i bakgrunnen	Eg minnest at Gýró gjåre líti av si i skúlâ.
gjère mykji av si	halde seg i framgrunnen, "vere frampå", "ta mykje plass"	Ånund va' ein av dei som allstǿtt gjåre mykji av si, bådi heimi å úti.
gjere om inkji	1. øydeleggje 2. annullere ein handel (rèke opp'tte) Sjå også gjère.	1. Heile den stóre samlingjí 'enni varte gjår' om inkji. 2. Handelen varte gjåre om inkji.
gjère opp	arbeide fram	Haustuddí gjåre da opp ti' gongvårsklæ'i.
gjère opp låven	skilje det tunge kornet frå det lette (ved å kaste det attover skuldra med ein kasteskovl)	Fysst visten va' stór'e nóg, gjåre da opp låven.
gjère opp ti'	utgjere	Haugianaran i Sætisdal gjåre 'kji opp ti' nåkå tal som dróg.
gjère 'pomm	reie opp senga Sjå også gjère.	Det lýt kvær gjère 'pomm sí ègjó kvíle.
gjère seg berr'e	røpe noko om seg sjølv eller andre	Torbjør gjåre seg berr, 'u sa nòkå mei' 'ell 'u ha' sillt.
gjère seg ti'	smiske (for å oppnå noko)	Sòme gjère sikkå ti' fyre lǿnsforhandlingó.
gjère si fyri	gjere sitt beste Sjå også gjère.	'An gjåre si fyri mæ dei kubbestólæ.
gjère si gama av	godte seg over	Da gjåre si gama av at 'an fǿre bort hatten.
gjère si úvandt	oppføre seg kvardagsleg, ikkje så nøye, gjere som ein er heime Sjå også gjère, si og úvandt.	An kan gjère si úvandt sjå dei an kjenner godt. Passi dikkå at di inkji gjère dikkå for úvandt fysst di æ ottabygds.
gjère sylv	utføre sølvsmedarbeid	Sylvsmé'en gjère sylv.
gjère ti' viljis	oppfylle eit ynskje	Eg tikje mi ljót' gjère da ti' viljis fysst da vi' det så gjinni.
gjère út	kviste og evt. barke eit tre som er felt, gjere det klart til å fraktast bort	"Eg hèv' stývt å gjårt út håvonnó tylt i dag", skrøytte Såvi.
gjère vóndt	gjere ugagn	Mi gjåre visst mykji vóndt mæ mi vår' små.
gjère 'å	tenne opp eld Sjå også gjère.	Det æ létt å gjère 'å mæ nævra 'ell tyri.
gjerkveld	gårkveld; bruka berre i ubunden form eintal	Kjètil kåm heim'tt'e av heiinn i gjerkveld.
gjerkveldførrikveldi / gjerkveldfyrrikveldi	kvelden i forgårs; bruka berre i bunden form eintal	Gjerkveldfyrrikveldi beisa eg evri veggjen.
gjèrug'e	1. person som er fæl til å arbeide (H). 2. gjerrig med pengar Sjå også passig'e.	1. Jón æ allstǿtt så gjèrug'e, 'an tèke 'kji kveldi fyrr'ell i ní-tí'inn. 2. 'An va' så gjèruge at 'an alli gav nåkå då fókk kóme rundt mæ bysse.
gjèrugheit	vere gjerrig	Tarjei va' kjend'e for gjèrugheitinn sí.
gjése seg (V)	late over seg, gjeve uttrykk for at ein er overraska / forstøkt Sjå også: Sjå også jée seg	Signe gjésa seg så ko' stautte mi våre.
gjestrére	ha mange gjester til mat i huset	Mi sku nóg gjestrére syllfókkó åkkå i år au.
gjèt	verdi, tyngd	Nò skjemme da sò út målæ at det alli vare nåkå gjèt í det.
gjète	1. gjette 2. gidde, orke, bry seg om	1. Nò gat du rétt. 2. 'An gat alli snú si ell' gjère nåkå. "Dèt gjèt' eg alli, eg vi' 'kji detta!"
gjètórds godt	sers bra, sers godt ("gjètórds" vert også bruka i samband med andre eigenskapar, td "vé" og "spræk")	'An bygde så gjètórds godt a hús.
gjèv	vanleg porsjon med høy til eit husdyr Sjå også gjève og esle.	Den kjýrí som nýss hève bòri lýt få a fang mæ høy, a vanelèg gjèv æ for líti.
gjèvandi	gåvmild	Fókk æ så gjèvandi fysst det æ innsamlinga. Ragnill æ så gjèvandi mæ adde; 'u gjèv'e mei' 'ell 'u ha' kunna.
gjève	1. gjeve NB:Konjunktiv: gjǿve 2. fore husdyr med høy Sjå også gjève seg og gjèv	1. Gud gjǿve eg ha' tvei maga! Gud gjǿve det vǿre så væl! Dèr maten vare gjèven, vi' 'an vère. 2. Mi gåve kjý grjón å høy.
gjève att'e	svare med vondord	Inkji gjèvi att'e, der kjæm' inkji nåkå godt út av dèt!
gjève av si	gjeve frå seg mykje varme	Nò æ det harlegt dèt 'an gjèv'e av si, Jǿtúlen!
gjève hogg	gje juling	Tårål gav sònæ sí hogg si' 'an ha' skjemt út nívæ.
gjève ifrå si	skøyte ein eigedom over på andre (mest bruka i samband med at neste generasjon overtek) Sjå også sitje med.	Haddvår skjúlde si foddokskontrakt då 'an gav ifrå si garen.
gjève inn'tt'e	gjeve litt mat til buskapen midt på dagen	Juríd gav inn'tt'e, for 'u tótte kjýne mókka bèt'e itt 'u gjåre dèt.
gjève kjept'e	kjefte	Såvi va' fæl'e ti' gjève kjept'e, men va' inkji så ǿr'e ett' å arbeie sjav'e.
gjève lé	vike til sides, gjeve plass	Gjèvi lé, så presten fær kåme fram!
gjève seg	1. slutte 2. gjeve opp 3. halte noko 4. anke seg, sukke, jamre i svemnen 5. svikte (td mur) 6. verte lenger, gje etter (td lér) Sjå også gjève.	1. Da gåve sikkå mæ félespilæ då da vorte godt vaksne. 2. Au, au, eg gjèv'e meg! húva Gunnår då 'an héldst mæ 'ó Tór. 3. 'U gjève seg fysst 'u gjeng'e, så eg trúr 'u må líe nòkå vóndt. 4. Tór plag' tídt gjève seg om nóttí. 5. Tili gav seg då da ha' sett den stóri å tungji omnen midt i rómæ. 6. Tauman have gjève seg si' da have lègje úti i regnæ. Ljåreimí gav seg å togna fælt itt an sló i regn å vått gras.
gjève seg etti	seinke farten (slik at ein vert etter dei andre i fylgjet)	Pål ha' létt for å gjève seg etti, så da vill' helst'e inkji hav' 'an mæ på túra.
gjève seg ti'	verte verande på ein stad lenger enn vanleg	'An gav seg ti' så lengji at mi finge alli leggje åkkå. 'An gav seg ti' i fosstògunn.
gjève seg ti' foddok	gje frå seg eigedom og få føderådskontrakt	Jón å Yngjebjør gåve sikkå ti' foddok ti' sònæ sikkå, Taddâk.
gjève si gó' tíd	vere lenge, drygje tida	'U gav si gó' tíd, å da tala om mangt å mykji.
gjève si ska'i	få ein skade (sidan ein har vore uvyrden)	Bjynn gav si ska'i i fótæ mæ 'an hoggje bjalka.
gjève si tíd ti'	"ta seg tid til"	Da gåve sikkå 'kji tíd ti' två tili førr'ell da reisti.
gjève strott'e	gjere motstand, tale imot (hisse seg opp) Sjå også halde strottæ og strott'e.	"Gjèv'e du strott'e, så ljóte mi få rétten ti' å løyse sakjí", sa Tór mæ 'an Såvi.
gjève súge	amme	Moirí gav súge så at båni róa seg.
gjève ti'	tilgjeve	Du lýt gjèv' 'ó ti', 'an æ 'kji kå a bån. Du lýt gjève mi ti', eg gløymde mi plent bort.
gjève tøyg'e	vere elastisk (td eit ler-reip)	Æ reipi gjænomvått, gjèv'e det tøyg'e, æ det tjurrt, gjèv'e det inkji tøyg'e.
gjève útí	når ein vaskar og dreg ut litt mjølk or spenane så mjølka byrjar å kome rikeleg Sjå også mýkkje.	An lýt mýkkje å klemme så kjýrí gjève útí.
gjèvórdskar'e	gjæv og omtykt mann	Torbjynn hèv' allstǿtt vòre an gjèvórdskar'e.
gjèvåri	krigsmann, soldat	Tårål va' gjèvåri i fleire år i fysste heimskríæ.
gjibusdag'e	fødselsdag	Fysste júlí æ gjibusdagjen min.
gjidr'e	skjelving i lufta ved solskin	Det hèv' vòre slig an gjidr'e i luftinn i dag.
gjil	gjel, trong kløft, smal dal	Støylsvègjen åkkå oppmæ Gjimlehaug heite Gjili.
gjiljargauk'e	"gaukjen gjel frå aust om at nokon skal ha lukke i friing"	Gjiljargaukjen æ a godt merkji for å hav' lukka mæ si i bélingjinn.
gjinni	gjerne, heller, helst	An vi' gjinni kåme ti' mæ fókk. Eg vi' helst'e vère eisemadde, sa sveikadden. Eg vi' helle' vère heimi, 'ell å fýe ti' Býn. 'U æ helst'e gåmó. 'Er æ helst'e kaldt.
gjip	rift, flerre, smal opning (td opning i bunadsskjorte eller i oppstyttunn)	I oppstyttunn i stakkó æ der a gjip.
gjiptandi	i giftealder	Fysst an va' rundt tjúge år, då va' an gjiptandi. Sòn min æ gjiptandi kar'e nò.
gjipte	den ein har gift seg med Sjå også gjipte seg.	Gjiptâ den lýt an stande mæ. Forellí funne gjipte fyr' æ. Kossi líkar du gjiptâ dí?
gjipte seg	gifte seg Sjå også gjipte.	'U gjipte seg mæ an fræmind'e.
gjiptegalen	giftegal	Då 'an dróg på årí, varte 'an så gjiptegalen at 'an sprang bygdan endelangs.
gjipterík'e	lett for å få gifte seg	Det gjeng'e så fljótt for dei gjipteríke mæ å gjipte seg.
gjipti	kone, ektemann (personen ein gifter seg med)	Dèt va' a godt gjipti du gjåre dèr!
gjisen	utett Somme seier "gjísen".	Gamle høybúi æ jamt nókså gjisne.
gjóse	strøyme, sprute	'An spýddi så det gaus ó' 'ó. Blói gaus ó' munnæ.
gjótandi	småspringande (ofte i samband med å ville fortelje noko)	Salmund kåm gjótandi kverr morgón'e, 'an ha' kji nåkå anna å gjère.
gjóte	smal og hallande grasslette der det ikkje er buskar eller kratt Sjå også verbet gjóte.	I gjótunn va' der gó' slåtte.
gjóte	småspringe (ofte i samband med noko negativt) Sjå også substantivet gjóte.	Angjær gjótar garemidjom seint å tí'legt.
gjúra	fastspent, bunden saman	Hókkjen min æ gjúra mæ trégjåri.
gjúre	lerreim, buksebelte, lerbelte til undestakk'e, lerbelte til svårtestakk'e ved visse høve Sjå også verbet gjúre.	Eg hèv' tvæ gjúru, ei svårt å ei brún.
gjúre	stramme taug rundt noko slik at det heng fast Sjå også substantivet júre.	Den sprekti kaklomnen gjúrer eg ti' mæ jinntrå'e.
gjúrehekti	spenne på lérbelte til kvinnestakk (med bøygd krok til feste)	Gjúrehektí våre gjåre av støypt sylv.
gjúrelaus'e	grenselaus	'An va' gjúrelaus'e ti' å ljúge.
gjúrelaust	grenselaust, umåteleg	Det va' gjúrelaust di eg stræva mæ dei sauehópæ i gjerkveld.
gjúrestad'e	midja (på mann eller kvinne)	Aslag ha' gjúrestaden langt oppi.
gjúve	1. rjuke vassrøyk frå td foss; bruka berre i eintal Sjå også gauv og fraue 2. gyve (av støv) 3. gyve, gå laus på eit eller anna	1. Det gauv ifrå fossæ. 2. Eg bankar madrassâ mí så det gjýv'e. 3. Da guve på 'an, adde trí. Òlâv gauv 'å 'an Taddak å smelt' 'an néd. Mi ljóte gjúve 'å arbeii mæ same tak, så røkkje mi det ti' kvelds.
gjúve ti'	gjere noko brått og uventa	'U gauv ti' å tala så det va' plent úsǿmelegt.
gjydde	forgylle Sjå også gulvere.	Hèv' du rukkje å gjydde denna sýâ eg hèv' tinga?
gjygl	tull, tøys, vas	An kan brúke gjygl for å få 'an Bóa ti' ète.
gjygl'e	person som gjev sterk ros til nokon for å oppnå noko sjølv (smisking)	Gjyglan vorte alli líka av fókk.
gjygle	klovneri, trollkunst Sjå også gogge.	'U gjygla mæ bånæ så det róa seg.
gjygleleg (H)	person som gjev sterk ros for å oppnå noko sjølv	Den gjyglelegasti av dei tvei brǿó varte dengd'e.
gjýgr	gyger, trollkjerring	Det æ fleire sta'a som hav' fengje nomní sikkå ette gjýgrinn.
gjymr	gimmer, andre leveåret for ein sau	Du lýt gjève dei lisle gjymrinn godt mæ grjón. Hèv du sétt ti' gjymró? Hèv du sétt gjymran?
gjyrje	stor og tung kvinne	Eg ska' seie Gýró æ nòkå av a gjyrje!
gjyrje lass	stort og tungt lass	Det va' a gjyrje lass du ha' dèr, koss greidde du å få det opp Hævassbakkjen?
gjýseleg (V)	veldig (forsterkande uttrykk)	'An løypte så gjýseleg fórt.
gjýselèg'e (V)	veldig, uvanleg, svært	Det va' an gjýselèg'e traktór'e Knút ha' fengje si.
gjyskje	fæl, usannsynleg forteljing	Taddeiv fortålde nåkå fæle gjyskju då 'an kåm heim'tte frå Amérika.
gjyskjelèg'e (V)	dramatisk og lite truverdig (td soge eller forteljing)	Denna gjyskjelège sògâ dí trúr eg líti på!
gjyv	støv i lufta; bruka berre i eintal Sjå også dumbe og gjyve.	Snikkaran gjinge i mykji gjyv då da restauréra dei eldgamle húsí.
gjyve	støve, gjere noko som fører til ar det vert støv i lufta Sjå også gjyv.	Det gjyva fælt mæ dei gamle treskjeverkó.
gjyve âv	turke støv	D'æ gó'slegt gjyve âv ti' hægjinn.
gjægje	1. Kraftig arm av tre, med ei skóre i enden, der ein kunne hengje t. d. gryta i, over elden i åren midt på golvet. Inventar som berre er i røykstoger med open åre midt på golvet (H). Sjå også gjøye (V). 2. lang tynn jente (V)	1. Der ska' helst'e vère an bøyg'e på gjægjunn. 2. Gònil æ a long gjægje, men 'u æ barre håvvaksí.
gjæm'e	god lukt Sjå også gjæme.	D'æ an gó'e gjæm'e itt an sý'e suppe.
gjæme	lukte Sjå også gjæm'e.	Det gjæma så godt då 'an gjekk framom bakeríi.
gjænom	gjennom	Elgjen kåm gjænom rútâ då Gunnår støytti.
gjære	setje opp gjerde	Mi måtte gjære fyre sauin kóme heim'tt'e.
gjærelykkje	gjerdekrampe Somme seier "jarelykkje".	Det æ bèt'e å brúke gjærelykkju 'ell spíker itt an jarar.
gjæri	gjerde	'An laut setje opp gjæri for å hepte sauó.
gjærsl	utføring, gjerning	Der va' a grei gjærsl på dei kjistunn.
gjærsl	utforming	Der va' så grei a gjærsl i dei húsklokkunn.
gjæs'e	1. frekk, frampå, nyfiken 2. fælt Sjå også korrjǿs'e	1. Útlauparan kóme så gjæse å ville have ǿl. 2. Det va' jæst!
gjæ'sle	gjæting	Gjæ'slâ mót Bǿli va' tung i úveiræ.
gjæslebonn	born som gjeter buskap	Gjæslebonní laut hav' mæ sikkå nyste, si' da gjætte heile dagjen.
gjæte	1. vakte / vente på 2. gjæte, passe på husdyr	1. Tårål stó attenat gjæræ å gjætte på 'an Jón. 2. Ungan vorte jamt sette ti' gjæte bå' kjý å saui.
gjæte mjelti	tida når buskapen kviler midt på dagen Sjå også mjelte.	Ungan gjætte mjelti mæ støylsferrun stuka mæ' anna.
gjæte på	vakte på, passe på	Di ljót' gjæte på fysst det sý'e i grýtunn!
gjæte sugge	barneleik (utandørs)	An måtte gjæte suggunn godt så inkji aire tók' æ.
gjǿ	1. tilføre meir væske, t.d. i graut Sjå også gjǿ néttí. 2. fore eit dyr godt	1. Suppâ æ så solt at eg lýt gjǿ. 2. 'An æ så feit'e at 'an æ plent gjǿdd'e.
Gjǿ	vintertid (gammal tidsrekning; slutten av februar til slutten av mars)	"Gjǿ ska' grautæ lýse" (ordtak).
gjǿ néttí	spe ut med meir væske (suppe eller graut) Sjå også gjǿ.	Eg hèv' gjǿtt néttí, så nò hèv' spâ'i vorte glæare.
gjǿle	passe godt på, "mekle", smiske, smigre Sjå også bångjǿle og akte.	Kånâ lýt gjǿle mæ' 'ó Tór, hellist æ 'an úhǿg'e.
gjǿsl	stort og feitt dyr Sjå også gjǿslnaut.	Denné stúten hèv vorte slig a gjǿsl at nò vi' mi slakt' 'an.
gjǿslenaut	dyr som vert gjødd til slakt Sjå også gjǿsl.
gjǿslestút'e	gjødstut
gjǿve da fatikke våre líke útyste	Gjev dei fattige var like utyrste. "Gjøve" er konjunktiv. Sjå også fatikk'e.
gjøye (V)	Kraftig arm av tre, med ei skóre i enden, der ein kunne hengje t. d. gryta i. Inventar som berre er i røykstoger med open åre midt på golvet. Sjå også gjægje (H).	Der ska' helst'e vère an bøyg'e på gjøyunn.
gjøyeklamp'e	feste for gjøyâ i veggen	Gjøyâ sveiv i gjøyeklampæ.
gjøyme attâv / gjøyme âv	ta mat eller anna på bordet og setje det på plass att	Vi' dú gjøyme attâv så ska' èg två koppan. Eg gjøymde attâv bǿtestellingan. Ska eg gjøyme âv maten?
gjøymi	gøymestad, løyndeplass	Bjynn ha' a godt gjøymi for seslebókjí.
gjøys'e	lukt eller damp som kjem fort og kraftig gjennom lufta Sjå også kjinnegjøys'e.	Fysst an opnar kummedynní fórt, kjæm'e der an gjøys'e mæ ammoniakk'e.
gjøyve	utovervendt, frimodig og skøyaraktig jente	Anne æ a gjøyve, eg tikje så gama í 'enni.
gjøyve	1. fosskoke, gause 2. blåse bort (td støv, mjøl)	1. Det sý'e så det gjøyver ive kaslen. 2. 'U gjøyver mjø̀læ fysst 'u blekkjer leivó.
gjøyveleg (H)	kvikk (om jente)
gjøyvelèg'e (V)	drustelèg, føykjelèg, ferm (om kvinner som går i stakk)	Sjå på 'æ Lív, ko gjøyvelèg 'u æ i dei nýe stakkó sí.
gjår	gjord, band til å halde saman stavane i ulike slag lagga trekar, kan vere av tre eller jern Sjå også gjåre.	Nò hèv' den eine gjårí gjengje av, så nò lýt eg stelle a ný.
gjåre	lage gjord til eit lagga kjerald Sjå også gjåre.	Eg fann så greie nåkå gjåri, så eg vi' gjåre opp'tt'e nåkå gamle hókka.
gjår'e	laga (perfektum partisipp av å gjere)	Ko tíd varte den níven gjår'e?
gjårejinn	tunneband	Detti gjårejinni æ mest'e for tykt ti' dessa lisle hókkjæ.
gjåring	gjord til eit lagga kjerald	Hókkjen ha' trungje gjåring nò, gjårin æ for róme.
gjårsl	gjeremål, under arbeid	Kò æ det for slags gjårsli du drív'e mæ nò? D'æ inkji færigt, men det æ i gjårsló.
gjårst'e	mogen og gjæra; bruka om ost	Súrosten lýt vère passeleg gjårst'e fyrr'ell 'an æ gó'e.
gla	kome ut av syne	'An gladde attom nausen.
gladt	med glede	Eg ha' gladt sillt gjårt detta.
gladvèrug'e	lykkeleg, positiv	Såvi æ allstǿtt så gladvèrug'e, 'an tikjest alli vèr' våkt i lag.
glalèg'e (V)	bruka om personar som ser glade ut	'U va' så glalèg då 'u kåm heim'tt'e av heiinn.
glam'e	bulder, bråk; bruka berre i eintal Sjå også glame.	Det varte an fæl'e glam'e då du fǿre néd kaslan.
glame	smelle, bråke Sjå også glam'e.	Ungan glama så mi finge alli sòve.
glamen	buldrande, bråkande	Denné bílen æ så glamen; æ der hòl i eksósæ?
glamr'e	kvass og skarp lyd, bråk	Det varte enn kallèg'e glamr'e i fosstògunn då bassan kóme inn. Det kan vare an fæl'e glamr'e fysst a tómtunne dett'e néd ifrå trandó å av n'i lǿâ.
glamre	bråke
glamren	1. hardt og uslett føre vinterstid (i tunet og etter veg) 2. kvass og skarp (om lyd)	1. Fysst d'æ ísutt'e å glamri i bratte høyskógsvègji, hjelpe vreistan líti. 2. Det va' så glamri i stògunn at 'an reiste út.
glamse	sterk og flink til å arbeide (bruka om person "med godt tak i")	Torgrím va' an glamse kar'e, han lét seg ti'.
glamsetal	"uforsiktig tale"
glas	vindauga Sjå også glaskarm'e, glasrúte og sveiveglas.	Glòsí i gamle hús vende allstǿtt mót sólinn.
glaskarm'e	vindaugskarm Sjå også glas, glasrúte og sveiveglas.	Der stó fem blómpottu i glaskarmæ. Tóne turka gjyv av glaskarmó.
glaskubbi	stokk eller stokkar som ein tømra inn på båe sidene av eit glas
glaspost'e	glaskarm
glaspussari	vindaugspussar (td på bil) Somme seier "glasviskari".	Glaspussaran mí tikjest vèr' útslitne nò; kan du tinge nýe?
glasrúte	vindaugsrute Sjå også glas, glaskarm'e og sveiveglas.	Òlav kasta snjóballen på glasrutâ, å knuste æ.
glasstòge	stoge med vindauger ( eldre tid: i motsetnad til årestòge)
glasǿl	heimebryggja øl utan alkohol ("tomtebrygg")	Det va' godt mæ glasǿl i slåttæ.
glaværug'e	glad, i godlag, lett til sinns	'An va' av dei glaværug'e slagjæ.
glegg'e	god til å leggje merke til, sjå detaljar Somme seier "gløgg'e". Sjå også gå, gålèg'e og gålaus'e.	Det æ godt å vère glegg'e itt an æ på elgjakt. Lív æ glegg, 'u legg'e merkji ti' at der hève dotte a bitte líti mul ó' skålinn.
gleipe	slumpe til
gleipeskòt	"slumpeskot" (skot som treffer godt, men berre flaks)
gleivr	uvyrdsleg tale	Lidvår fór jamt mæ nåkå gleivr som fókk inkji líka.
gleivr'e	person som "talar for mykje"; gjerne skjemtande Sjå også gleivre.	An gleivr'e talar jamt mei 'ell 'an ha' sillt.
gleivre	1. tale "for mykje" og uvyrde 2. "kome ramlande" Sjå også gleivr'e.	1. 'An gleivra å tala så fælt at eg skjemdest fyr' 'ó. 2. Jólebassan kóme ramlandi, å drukne våre da au.
gleivren	flåkjefta	Rannei kunna au vèr' gleivrí stundom.
glekse	"glefse", svare skarpt	Yngjebjør glekste ti' då Tarjei støkt' 'enni.
glèmandi	blankt, glitrande; berre bruka i denne forma	'U va' så glèmandi i dei nýe brúrestasæ sí.
glème	noko som er svært blankt	Den blankji, illgúli bílen din æ slig a glème!
glème	glitre, gylle	Sólí glèmar så vént på toppó i kveld.
glèmestein'e	edelstein
glensa / glense	1. flink, rask 2. svært god (forsterkande uttrykk)	1. Tjógjei æ an glensa kar'e. 2. No æ der a glense fǿri på heiinn. Det va' a glensa måltíd mi finge då mi sjala åkkå sjå 'enni Moisysti.
glensa lag	godt humør (gjerne når ein har drukke noko alkohol)	Jón va' i glensa lag i gjerkveld; eg trúr 'an ha' smaka nòkå.
glepp'e	glipp Sjå også ti' glepps.	Det va' enn glepp'e at 'an gløymde å sende sǿknaden.
gleppefrèt'e	ufriviljug fjert Sjå også frate og frèt'e.	Gamlegófa sleppte enn gleppefrèt'e då 'an sat i kjørkjunn.
gleppeslå	1. bomme med eit slag 2. slå i vanvare	1. Torjús va' drukkjen å vill' slåast, men det varte barre ti' at 'an gleppesló. 2. Dreng snúdde si så fórt at 'an gleppesló 'an Tjógjei.
glèr	snau glenne, snau flekk (i skogen, i åkeren, i håret)	Der æ a glèr i konnåkræ, det hève vel daua, dèr som æ så vått a mýrhòl.
glèreberg	snautt berg
glerr'e	snau eller berr opning i td skog eller åker
glèrsnau'e (V)	skalla; person utan hår på hovudet
glèrungjen	glatt is (berre bruka i positiv)	Nò æ det púre glèrungjen út'å túnæ, så di mòg' vèr' vòrige, bonn!
glèrungji	glatt is; bruka berre i eintal Sjå også hålkji.	Fysst d'æ glèrungji, lýt an vèr' virkjen ti' sande.
glèrutt'e	snautt (i skogen, i åkeren, i håret)	Det kan vare glèrutt'e i engjinn itt det hèv' vòre for har'e turk'e.
glette	sprekk i skylaget	"Austa glette gjèv' våt hette" / Austa glettu gjève våte hettu" (ordtak).
glette	kaste eit stutt blikk på noko, glo til sides utan å vri på hovudet	'An sat å glette hít 'å jenteléne i kjørkjunn.
glette	skli	Ha' eg havt bryllt skóne mí, så ha' eg 'kji glutti!
gletti	glatt (vert ikkje bøygt i kjønn, tal eller grader)	Eg tók sparkjen si' 'er va' så gletti.
glíe av si	uttrykk bruka om situasjon eller hending som endar greiare enn ein hadde grunn til å tru
glikke	klikke, hende likeins kvar gong, slå til	Det glikkar alli, fysst trastan kåme, då æ det snart våri.
glíne	glinse, blenkje, reflektere solljos	Det glín'e så 'ni augó at eg fær alli sjå ti' dessa kantæ.
glíne âv	ferdig, slutt; helst bruka om uver	Nò hèv' det gline âv, så nò kunn' mi ríve út såtun.
glíne av bergó	uttrykk bruka om når solljoset vert reflektert på berg og fjellsider Sjå også glíne.	Det kan nóg kåme fleire býu itt det glíne av bergó.
glíne av si	"det hender ikkje", "gli unna"	Det glein av si, úveiri da spåddi.
glíne ivi	gå over, ikkje verte noko av	Krímsjúkjen glín'e ivi ette nåkå dage. Da spådde det sille vare tóreveir, men det glein ivi.
glípe	sprekk (smal opning)	Der æ a glípe 'å glasæ.
glíp'e	innsnevring av ei opning (naturleg eller menneskeskapt, td hólsglíp'e)	Vatni renn'e fórtare fysst det mǿter an glíp'e.
glíse	smal opning, rift	Der æ a glíse innmæ glasi så det trekkjer så kalleg.
glitr	1. "glitreband" på joltre 2. glitter på td stilt vatn
glitrandi svårt	djupt svart, glinsande svart farge
gljóandi augo	"sinte" augo	'An såg så vóndsklèg'e út, mæ gljóandi augo.
gljóandi heitt	frykteleg heitt
gljóandi spræk'e	veldig sprek
gljúpandi	1. dragande, gløypande 2. sterk (om mathug)	1. 'An stó' dikt út'å gljúpandi fossæ. 2. Taddâk hèv' allstǿtt havt an gljúpandi mathug'e.
gljúp'e	klok, smart, lur	"Eg æ gljúp'e i engelsk", seie Bjørgúv.
gljúpe ti'	svare brått og uvyrde
gló	stire, sjå stivt på Sjå også glólèg'e (V) og glóleg (H).	Åslaug hèv' glótt stygt på meg i heile dag. " 'An glór som an flett'e stút'e."
gló âv	1. lyser mykje, blenkjer mykje (td oppstasa med sylv, gull og blanke fargar) 2. lysande glohaug	1. Sylvi æ så blankt at det glór âv det. 2. Det glódde av glóhaugjæ då båli ha brunne opp.
glóbeiti	person som ser kvasst og stort (store og skarpe augo)	Det va' an fæl'e glóbeiti, den karen.
glóbeitt'e	1. kvass, grådig 2. god til å leggje merke til ting 3. blankt, skinande vert ikkje gradbøygt	1. Såvi va' glóbeitt'e i handel. 2. 'An æ så glóbeitt'e, 'an tikjest sjå alt. 'An va' glóbeitt'e ti' sjå alt småttrí som aire alli la merkji ti'. 3. Glóbeitt sylv æ vént å hav' i bringunn.
gló'e	glo
glóhoppe	tjukk kake av gjærdeig (steikt på vedkomfyr)	Det smakar godt mæ glóhoppu.
glóleg (H)	person som glor stort, stirande Sjå også glólèg'e (V) og gló.	Kòfyri æ du så glóleg, hèv' du vorte ræda?
glólèg'e (V)	person som glor stort og stirande (forundra) Sjå også glóleg (H) og gló.	Kòfyri æ du så glólèg'e, hèv' du vorte ræda?
glopregn	1. uhorveleg regn med store dropar; bruka berre i eintal 2. smått og tett regn når det er trykkjande vindstilt	1. D'æ púre glopregn i dag. 2. D'æ sjella at d'æ glopregn så at dròpan dette beint néd.
glòpúr	ur med store steinar og utan vegetasjon	An må vère svím'e ska' an gange i glòpúrinn.
glóse	glåpe	Ko æ det du glósar etti?
glósjǿre	raudglødande glør Sjå også glǿse, eimørje og ellmørje.	An må have a gó' glósjǿre fysst an ska' steikje kjøssteik.
glóskòre	reiskap til å grave fram glørne i omnen med Sjå også ellskòre.	Glóskòrâ stend'e i omnskrónæ.
glósmedd'e	1. leggje ein glo i ei grop i ein stein og slå på med td ei øks eller sleggje (dette gav ein høg smell, td til å skræme bjørn med) 2. bruka om når det smell i omnen (td når ein fyrer med granved)	1. Glósmedden skræmde bjynnen, då 'an kåm inn'å støylen å vill' take búskapen. 2. Eller an mæ grån, kjæm'e det av å ti' nåkå glósmeddi.
glósteik	kjøtsteik Sjå også kjøssteik.
glòve	brei (ev. farleg) bergsprekk og liknande
glufse	trongt og djupt hol, kløft i fjell	Eg laut gjare inni nåkå glufsu så inkji búskapen sill' kåme der.
glugg	1. hol, lita opning i vegg eller mur Sjå også andareglugg og mokstreglugg. 2. kniplingar og nuperellar, ikkje bruka i fleirtal	1. Mi kaga inn a glugg ti' jentó. 2. Stakkeskjortun have glugg kring kragjen å i handlínó.
gluggejakt	jakt på dyr på åte gjennom eit glugg i hus eller fjøs (helst rev)
gluggesýe	sylje med hol rundt midtbóla.	Denne gluggesýâ æ gåmó, å eg hèv' ervt 'æ av 'enni Góme.
gluggevari	varde med glugg som peikar i ei bestemt lei (td på ferdavegar over heia)
glumm'e	djup hole, avgrunn	An stór'e, djúp'e síló'e kan vère an glumm'e.
glúpe	kaste seg over noko eller noken
glúpe 'å	angripe (helst bruka om ville dyr)	Ulven glaup beint 'å sauen.
glupsen	veik skare på laus snø (slik at ein brest gjennom av og til)
glupskleg (H)	1. vondskleg, illskleg 2. stygt terreng / plass Sjå også glupsklèg'e (V).
glupsklèg'e (V)	1. person som ser farleg ut 2. stygt / farleg terreng / plass Sjå også glupskleg (H).	1. Tór såg så glupsklèg'e út då 'an kåm inn. 2. Eg tikje der æ kalleg glupsklegt i Veiåjúvæ.
glúse fortæniste	godt overskot, god inntekt	Tór å Ånund finge a glúse fortæniste av å pante flasku.
glutte	vil unngå augnekontakt Sjå også gluttelèg'e (V) og glutteleg (H).	Dei blaugaste gútan tòre 'kji glutte på jentun a gong.
glutteleg (H)	1. flakkande augnekontakt 2. person som ser ut som han er morosam Sjå også gluttelèg'e (V) og glutte.	1. Tór hèv' så glutteleg a lag.
gluttelèg'e (V)	flakkande augnekontakt Sjå også glutteleg (H) og glutte.	'U æ så gluttelèg, an veit alli kò der búr í 'enni.
glyfse (V)	Søkkje brått og uventa ned i hard snø; gjerne utanfor meimingan eller mellom "meimingan" og hestevègjen (om hest) Sjå også glypse (H)	Fǿri va' godt frå mǿnæ, men då det lei' 'å dagjen va' det så hestan glyfste ette vègjæ.
glyggje	så tunnslite at ein ser det som er under	Det glyggjer 'å néttó dí. Nò fèr'e det ti' glyggje oppi krúnunn mí.
glýme	1. sprekk 2. kvinneleg kjønnsorgan
glýme	sjå morsk og trugande ut	Sjúr glýmde så stygt at ungan vorte ræde.
glýmeleg	"nifst" og trykkjande før td torever
glýmelèg'e (V)	person eller dyr (td hest) med skumle og nifse augo	Æ nòken glýmelèg'e kan an vare ræd'e.
glypse (H)	Søkkje brått og uventa ned i hard snø; gjerne utanfor meimingan eller mellom "meimingan" og hestevègjen. Gjeld hest. Sjå også glyfse (V)
glýre	å knipe augo noko saman og sjå vond ut Sjå også glýrelèg'e (V), glýreleg (H) og gløyre.	'An glýre så vóndsklèg'e.
glýreleg (H)	plire, glo olmt Sjå også glýrelèg'e (V), gløyreleg (H) og glýre.	Jón kunna sjå glýreleg ut.
glýrelèg'e (V)	plire, glo olmt Sjå også glýreleg (H), gløyrelèg'e (V) og glýre.	Jón kunna sjå glýrelèg'e út.
glytte	sjå fort på
glæ	spe opp	Eg hèv' glætt kafféi så det hèv vorte for veikt nò.
glæ'e	svakt, veikt, bleik, fargelaus, mykje oppblanda	Dèt va' a glæ saft, der æ mest'e inkji fargji på 'enni! 'U ha' så glæ bræ å brúni.
glæingsvæske	væske til å spe ut med (td vatn)	Eg brúkar jamnaste vatn ti' glæingsvæske.
glælèg'e	ljose augo og bræ å brúni	'U æ så glælèg tvortiv' augó.
glæmjåkka	tunnmjølka	Fagrei æ så glæmjåkka, det vare mest'e inkji rjómi fysst eg skòmar mjåkkjí.
glæne	verte bleikare, verte svakare	"Fysst lauvi bleiknar å grasi glænar...."(del av stev)
glævre	kvinne som talar på ein uvyrden måte
glævre	uvyrden og noko toskete og skjemtfull tale
glævreleg (H)	flåkjefta (om kvinne)
glævren	flåkjefta
glǿge	fate i glørne når ein har samla kolbitar eller vedrestar	Det glǿga så gó'slegt i omnæ då eg ha' samla snårtan.
glǿsandi	logande, glødande
glǿse	1. glør 2. gjerning med farlege fylgjer Sjå også eimørje, ellmørje og glósjǿre.	1. Der va' a gó' glǿse i omnæ, så det va' létt å få det ti' brenne. 2. No må du 'kji gjèr glǿsu.
glǿse	dugande	Stein va' an glǿse kar'e, an sveipandi arbeiskar'e.
gløyme	gløyme	'An visste det va' nòkå 'an gløymdi, men 'an kåm alli på ko det va'.
gløyme si bort	"vere tankelaus", distre	Eg tenkte å gratulér' 'an mæ dagjen, men eg gløymde mi bort.
gløymskjen	gløymsk	D'æ syndlegt så gløymskjí som Tóre hèv' vorte i det seiste.
gløype ti'	"glefse til" med ord	Eg tenkte mi sill' have enn grei'e diskusjón'e, men 'an gløypte ti' mæ same eg kåm.
gløyre	glo noko vondsklegt Sjå også gløyrelèg'e(V), gløyreleg (H) og glýre.
gløyreleg (H)	Sjå også gløyrelèg'e (V), glýreleg (H) og gløyre.
gløyrelèg'e (V)	glo vondskleg Sjå også glýrelèg'e (V), gløyreleg (H), og gløyre.	Knút sat så gløyrelèg'e i króne.
glåme	sjå seg omkring frå ein utsiktstad
glåpandi auga	ope auga	Eg fekk an svigji i glåpandi auga så tårin runne.
glåpandi hug'e	godhug for eit menneske ein såvidt kjenner (ei slags avstandsforelsking)	Då fekk 'an sòdan glåpandi hug'e ti' 'enni.
glåpari	1. ein som er i kyrkja under eit bryllaup berre for å sjå på (dei er ikkje bedne til bryllaups). 2. når molteplanta er på det voksterstadiet at frukta såvidt er synleg mellom blada Sjå også blindingji, graskårt'e og kårt'e.	1. Det va' mange glåpara i kjørkjunn då Èlí å Gunnår gjipte sikkå. 2. Glåparan kunne vère mogne moltu om a par viko, vist det æ godt veir.
glåpast	stire på kvarandre
glåpe	sjå, kikke	Hèv' du glåpt út å sétt om 'er hèv' kåme snjór'e. Glåpi nå út, så sku di sjå nåkå rart! Da kóme glåpandi å vill' sjå den fæli brannen. Glåpi i austri bonn, så sjå di den véni ringsbògjen.
glåpe âv	ta blikket vekk frå noko ein ser på	Du kan alli glåpe âv ungó, då kunn' da springe av gar'i. Der æ så stygt å gange at du må alli glåpe âv vègjæ.
glåpe etti	leggje merke til, føretrekkje, leite etter	Dèt glåpte da etti, dei gamle, at torvtòkâ va' godt lagd.
glåpe opp	opne augo (etter svevn eller medvitsløyse)
glåpe si ti'	førestille seg	An kan glåpe si ti' at Tólefadd líknar evri léne 'å neiri bulæ 'å a kvendi som ligg'e mæ anlitæ opp.
glåpe ti' léss	sjå seg til sides
gnadd'e	"hard og stri" person	Den hari gnadden fær an alli ti' tenkje aila!
gnadig'e	same tyding som arbeisgjèrug'e	Augund æ så gnadig'e, 'an hell'e det heile dagan, å útive kvellí au.
gnâi	kaldt, bitande trekk i lufta (ikkje vind)	D'æ gnâi i Nórdibǿ, fysst det trekkjer av nórdi.
gnaldri	ujamnt; t.d. i ein bratt og glatt skogsveg eller når det har frose til is på vegen etter mildver
gnarre	1. rikse (helst om ei kvern), gå smått 2. bruka om kald vind som stryk 3. knirke
gnarri	same som jarri (sviv i ei "hólke" i "húregåttæ" eller i ei "hólke" i eit trestykke som er fest innåt durestokkjen)	Denne húrí svív'e mæ gnarra.
gnarri	kaldt, vind som stryk
gnassi	1. gutunge 2. rik, mektig mann	1. Kåmi nå, gnassa! 2. Førr'e tala da om "rike gnassa".
gnavig'e	svært arbeidsam og ivrig etter å skaffe seg fordelar	Den som æ gnavig'e æ útom seg på adde kanta.
gnavlast	prøve krefter for moro i eit lite slagsmål
gnavle	gnage på t.d. ei skorpe eller eit bein
gnavli	uslett og steinete terreng der ein slår gras med ljå
gnedd'e	kraft, styrke	Der æ gnedd'e i dei karæ!
gnidr	smått (td skrift med svært små bokstavar)
gnidri	smått (td skrift med så små bokstavar at det kan vere vanskeleg å lese)	Alt 'an skríva va' so smått å gnidri.
gnisle	le smått og lågt for seg sjølv	Åslaug å Gýrí såte å gnisla å lóge då da såge koss Lív bar seg.
gnuffi	tjukkvaksen og robust person
gnúsen	flott, godt (helst bruka om godt måltid)	Detta va' a gnúsi mål!
gnúst'e	1. klem Sjå også gnúste. 2. stor vedkubbe (ukløyvd, heitbrend)	1. Eg fekk an gó'e gnúst'e av 'enni Margjitt. 2. Nò la eg n'i omnen an gó'e gnúst'e.
gnúste	gje ein person ein "hard klem" Sjå også gnúst'e.
gnúste	stor, kraftig, tettvaksen	An gnúste kar'e. A gnúste fure. A gnúste mål.
gnúste måltíd	kraftig måltid Sjå også gnúste.	Det va' a gnúste måltíd, nò fekk eg magjen i lé'en! (herme)
gný	arbeide jamt og trutt Sjå også múrte.	Knút gnýdde mæ nòkå allstǿtt. "No ljóte mi gný att'e", sei mi fysst mi hav' sète å kvílt a bil.
gnýre	arbeide ivrig og hardt	Mi ljóte gnýre sku' mi røkkje denné forsagden ti' kvelds.
gnyrg'e	god og fast klem	Eg gav 'ó Bóa an gó'e gnyrg'e.
gnýri	1. når det er mykje bråk, ståk 2. når ein har mykje som må gjerast (når arbeidet har hopa seg opp)	1. "Nei, hèr va' så gnýri at hèr kan eg inkji vère", sa Òlav å reisti. 2. Nò æ mi så i bakleksunn mæ desse arbei'æ, at mi få det helst'e gnýri i dag.
gnyrje	klemme, knuse, presse Somme seier gnørje.	Svein tók 'an Tór å gnúre 'an fælt.
gnåvast	slåst (noko forsiktig) for moro	Sòme bonn å ungdóma líke godt å gnåvast.
gnåve	fare noko smått med eitkvart	'An gnåva mæ nåkå vé'e i túnæ.
go' dagjen	god dag
go' kvelda	god kveld Nokre seier "go' kvelds!"	"Go' kvelda!", sa 'an då 'an kåm inn i stògâ.
go' måren	god morgon
gó' nòs	god luktesans	Hèv' an gó' nòs, kjenner an matgjæmen fyre aire.
gódauvlegt	saknar ikkje, kjenner seg fri frå, godt å sleppe, vert ikkje gradbøygt	Det æ godauvlegt ette' kjý, sa 'an då 'an ha' slutta som bóndi.
góde mann!	utbrot (når ein er forstøkt)
gódgjèvandi	snill, god (ha godt hjartelag)
gódmósen	avslappa, koseleg, fornøgd	'An sat så gódmósen i vaggestólæ.
godt	godt - betre - best Sjå også adjektivet gó'e.
godt	drygt, noko meir, noko over	Det æ godt a år sía, men eg gløymer det alli.
godt av manni	har god økonomi eller mykje eigedom (uttrykket er ubunden dativ)	I Nordstog hav' da allstǿtt vòr' godt av manni.
godt fókka	godt med arbeidsfolk	Det æ godt vèr' godt fókka i onnó.
godt havandi	god nok til å ha og bruke	Den kuptâ va' godt havandi.
godt i lag	1. i godt humør 2. lett rusa på alkohol
godt í mi	god kjensle	Eg hève inkji godt í mi fysst eg hèv' gløymt å seie frå at eg alli kan kåme.
godt inni / godt úti / godt	behageleg temperatur (innandørs eller utandørs)
godt móti / gó' móti	helsing når dei gamle møttest	"Godt móti!" helsa Lidvår då 'an mǿtt' 'ó Knút.
godt nýår	godt nyttår	Klokka toll nýårsepdagjen rópe mange "godt nýår!"
godt på si	varsel om noko godt	Det hève inkji godt på si fysst rèven gjøyr innmæ húsi.
godt ti' konns	få god og årviss kornavling	I Valle va' det godt ti' konns, men i Bykle va' det mei vålunt koss det gjekk.
gódåig'e	roleg, snill, toler mykje, grei å ha med å gjere (bruka både om menneske og dyr) Sjå også gódåisklèg'e.	Anlaug hèv' allstǿtt vòre så gódåig. Kjýrí mí, Vénerós, æ så gódåig.
gódåisklèg'e (V)	ser ut til å vere roleg, snill, tole mykje, grei å ha med å gjere; bruka både om menneske og dyr Sjå også gódåig'e.	Dei måge vère snille, da sjå så gódåisklèg'e út båa tvæ.
gó'e	1. god 2. god smak (mat og drikke) 3. flink til 4. frisk 5. stor, sterk Sjå også adverbet godt.	1. Góe å mjúke stǿli vi' fókk have nò. 2. Det va an nauendi gó'e tukkji du hèv' reidt! Den gói maten vare oppèten fysst'e. 3. Yngjebjør æ gó ti' saume stakka. 'U æ gó ti' kvée au. 4. Nò æ eg gó' att'e. 'An veit alli nær 'an vare gó' att'e av dessa kríkjunn. 5. Åsmund æ an gó'e kar'e. Ska' 'an stýve stóre tré, lýt 'an have gó'e skormat'e.
gó'e	god	Det gjenge líkare mæ desse ska'â i dag.
gó'e att'e	1. uttrykk bruka i samband med å minnast og å gløyme 2. frisk att	1. 'An vare alli gó'e att'e (gløymer aldri). 'An vare fórt gó'e att'e (gløymer lett, fort) 2. Æ du gó'e att'e nò?
gó'e av annas	meir raus med felles pengar og eigedom enn med sitt eige	Det æ snartí vèr' gó'e av annas.
gó'e av si	vere snill og tolmodig (helst om born)	Bóa æ så gó'e av si, eg fær sòve heile néttan.
góe bussa	gode kameratar
gó'e dag'e	nok tid til å gjere noko	Mi have gó'e dag'e ti' gjère detti færigt ti' kvelds.
góe dú!	du verden!
gó'e í si	græt lite, søv godt om nettene, frisk, har god helse (bruka om spedborn) Sjå også gó'e.	Bóa va' så gó'e í si då 'an va' líten.
gó'e kar'e	ein kar som er sterk og sprek
gó'e mæ si	nøyen med eiga helse (overlag forsiktig)	Ånund tenkte 'an sille vare níttí år, barre 'an va' gó'e mæ si.
gó'e på trjúgó	god til å gå med truger (om hest)
góe stundi	god tid, nok tid
gó'e ti' rǿe	ha lett for / flink til å samtale / prate Sjå også rǿe og gó'e ti' rǿe.
góe véne	gode du, ver så snill
góevèni (V)	gode vener
góevéni (H)	gode vener
gófa / Gófa	godfar, bestefar, ubunden form eintal vert også bruka som særnamn Sjå også góme / Góme.	Den eini gófaen min æ dǿe. Eg va' sjå 'ó Gófa i gjår. Gòfar 'ass Pål varte gåmål'e.
Gófa	vanleg seiemåte for å presisere kven for ein av bestefedrane ein talar om	Gófa-Åkri æ snart níttí.
gogge	1. "godtale" med små born 2. prøve å gjere til viljes 3. roe ned Sjå også gjygle.	1. Kan 'kji dú gogge mæ 'ó Bóa så 'an vare mæ han au? 2. 'An varte så gogga mæ mæ 'an va' líten at 'an tólde alli å vare mótsagd'e seinare. 3. "Tak det mæ ró", goggar Pål kånâ sí mæ.
gogn	verktøy, reiskap	Gogní va' i ústand.
gó'i	fordel	Den gó'en have mi då, at det æ godt høyveir!
gó'leik'e	kvalitet, dugleik	Førre stóge masjónsbonní ette gó'leikjæ, nò stande da ette gamleikjæ. Der æ mange slags gó'leika i dei smø̀rstykkjó.
gó'líandi	snill, venleg
golse	veldig, stort, kraftig	Det va' golse lær på dei slaktæ. Detti va' a golse mål!
gòlúvi	1. skøyaraktig person 2. stor eldre kar med dårleg utsjånad eller framferd 3. stor, t.d. fisk 4. "umoralsk" person 5. dokkemann	1. Ånund va' enn fæl'e gòlúvi. 2. Den fæli gòlúven gjeng'e i dritne arbeisklæi heile vika. 3. Tarjei fekk enn fæl'e gòlúvi då 'an lýstra i gjerkveld. 4. Den gòlúven kunne mi inkji vère i hóp mæ, 'an æ trúandi ti' nòkå av kverrt! 5. Góme gjåre åkkå an gòlúvi som mi ungan ha' mykji gama mæ.
gomb'e	Gome; bruka berre i eintal. Sjå oppskrift i heftet "Gamle matoppskrifter og matskikkar frå Valle", utgjeve av Valle Bondekvinnelag.
góm'e	fingertupp
góme / Góme	godmor, bestemor, ubunden form vert også bruka som særnamn Sjå også gófa / Gófa.	Båe gómun mí heite Yngjebjør. Góme æ allstǿtt heimi.
Góme	vanleg seiemåte for å presisere kven for ei av bestemødrene ein talar om	Góme-Uppstad æ ennå frísk.
gó'meint'e	velmeinande	Anne æ så gó'meint, 'u seie alli a vóndt órd.
gó'menni	utifrå godt menneske	Sigríd va' a gó'menni for adde.
gómer	bestemor	Gómerí 'ass Knút æ på bygdeheimæ.
gòmi	gummi; bruka berre i eintal Mange seier gummi.
gong	1. gong 2. smal gang i eit hus eller uthus Sjå også vende	1. Eg lære av dei gongjinn, då eg mest'e fraus i hèl. Det va' fysste gongjí eg såg 'æ Anne. 2. Der æ a smòl gong mijjum taddâ å fjósæ.
gong ette onnó	rett som det er	Gong ette onnó gjekk det gali mæ dei gamle traktóræ 'ass Bjørgúv.
gongbrú	gangbru
gonge	passeleg gåtur Sjå også gange.	D'æ barre a snill gonge opp på støylen åkkå.
gonge	multiplisere
gongelag	ganglag Sjå også gange.	'U ha' så vént gongelag, Gýrí.
gongeljós	ljos som er sterkt nok til at ein ser til å gå	I dag va' det mæ nauinn eg kåm heim'tt'e i gongeljósæ. An lýt have godt gongeljós, så úkvidden som vègjen æ.
gongjinn	hengsle, dørhengsle
gongkjèr	kjerald til å bryggje øl i	Det va' jamt at gongkjèri stód i taddâ.
gonglèm'e	lår og bøgar av slakta dyr	Det vare mykji kjø̀t av gonglèmó på an stór'e elg'e.
gongsperre (H)	senedrått (krampe når ein går)
gongsýnt'e	ha dårleg syn (men vere i stand til å gå utan hjelp)
gongvèg'e	gangveg
gongverk	gangverk (drivverk i húseklokke)	Gongverkji hakkar å gjeng'e, men klokkâ seinkar seg mykji.
gongvårsklæi	kvardagsklede Somme seier "gongvårklæi".	Fysst da ringde jólí inn ha mi av åkkå gongvårsklæin å hæga åkkå.
Gònil / gònile	Gunnhild	Gònil arbeier på Hylestad skúli.
gopli	storklokke, kvitklokke Somme seier "gopleblóm'e".
gorrdòven	svært doven, vert ikkje gradbøygt Sjå også dòven.	Gorrdovne fókk få líti gjårt.
gorr'e	innhaldet i vomma	Fysst an slaktar, så lýt an nýte vælendi, så inkji gorren kjæm'e opp.
gorrendi	forsterkande uttrykk, bruka i hop med adjektiva stygg'e, våk'e, ljót'e
gorrfillen	svært dårleg
gorrlaus'e bas'e	felestille med svært lågstemt basstreng (FDAE)
gorrleid'e	svært lei av Sjå også leid'e.	Tigg di, eg æ gorrleid'e detta masi ditt!
gorrljót'e	svært stygg utsjånad Sjå også ljòt'e.	An kan få si a vé' kåne om 'an æ gorrljót'e.
gorròten	svært veik	'An va' plent gorròten ti' lypte.
gorrplage	svært stor plage	D'æ a gorrplage mæ dei lauparkattó, som da remje om néttan!
gorrsjúk'e	svært sjuk
gorrskjemmast	vere svært skamfull
gorrskjemme	skjenne stygt ein annan
gorrskvette	kaste eller verte kasta så hardt at eitkvart vert øydelagt	'An støytte mæ motórsykkel å varte gorrskvett'e.
gorrsótt	magesjuke, oppkastsjuke; helst hjå småfe (Gamalt or Sætisdal)	Gorrsóttí kan vèr' farlèg itt an inkji fær hjelp.
gorrsott'e	svært doven person	D'æ ingjen som vi' have gorrsotta i arbei'.
gorrstygg'e	svært stygg; vert ikkje gradbøygt	'U ha' kaupt si ný'e bíl'e, men mange tótte 'an va' plent gorrstygg'e.
gorrvelti	blokkebær	"Gorrvelti" å mikkjålsbèr æ di same.
gorrvåk'e	1. svært vond smak; vert ikkje gradbøygt 2. person som ikkje er fin å sjå på; vert ikkje gradbøygt gorr = forsterkande uttrykk Sjå også våk'e.	1. Sausen va' plent gorrvåk'e. 2. Gorrvåk'e æ 'an, men mange líke 'an godt fordè.
gó'slèg'e (V)	1. god, fin, koseleg 2. omvend til kristen tru Sjå også adjektivet gó'slèg'e (H) og adverbet gó'slegt (V).	1. Det æ gó'slegt mæ vermdi i omnæ, fysst an kjæm'e inn'tte fròsen. 2. Gýró varte gó'slèg ette vekkjingjinn som va' i vèt'e.
gó'slèg'e (H)	god, fin, koseleg Sjå også gó'slèg'e (V) og adverbet gó'slegt (H).	Det va' a go'slèg túpt du ha' kaupt di!
gó'slegt (V)	lun / koseleg/god / fin/konservativt religiøst Sjå også gó'slèg'e (V) og adverbet gó'slegt (H).	'An tala så gó'slegt på mǿtæ i Bé'ehúsæ.
gó'slegt (H)	lun / koseleg/god / fin/ konservativt religiøst Sjå også adverbet gó'slegt (V) og adjektivet gó'slèg'e (H).	Det va' gó'slegt å sjå deg!
gósmaka	velsmakande; gjeld mat
gossi	1. stolt kar, tykkfallen mann 2. kjærast	1. Ånund va' slig an gossi, vælfǿdd'e å fornǿgd'e. 2. "Hèra sér du gossen min", sa Tóne.
gòtejinn	lita "øks" til å lage knapphol (same som gateøks) Sjå også substantivet gate og verbet gate.	Gòtejinni brúka da ti' å slå gòtu i klæi som skjortu å buksu.
gó'tenkt'e	1. tenkjer godt om andre 2. naiv
gòv	støv, føykje; av vatn, støv, snø; bruka berre i eintal
gó'vís'e	flink til å gjere godt, hjelpsam og grei	Knút va' jamt så góvís'e ti' å hjelpe.
grad	grad	Ei grad mei' ell' mindri 'ell nórmalt i kroppsvermdi kan velle mykji vóndt. Lars fekk a håg grad i millitæræ.
gradd	botnfall Sjå også saddi.
graddi	botnfall frå væske som har stått i ro ei stund	Der va' 'kji etti kå gradden i kjèræ.
grahest'e	hest som ikkje er kastrert. Sjå også jalk'e, annæringji, fyl, fòli og merr.	Bjúg hèv' an grahest'e, men 'an vi' jalk' 'an ti' våræ.
gramm'e	svart og blodsugande igle	Grammen kan liggje i svårte mýrhòlu.
gramse	grov, kraftig	Òlâv hève a gramse skrift.
gramsen	1. person som "grev til seg" 2. "grovt og fort" (om arbeid)	1. Ein som æ gramsen tèk'e mei' 'ell 'an ska'. 2. 'An æ gramsen ti' arbeie, d'æ inkji mange som halde attí 'ó, men 'an ha' godt kunna gjårt si mei fyri.
grand	lite grann; bruka berre i eintal
grand'e	elvebard (kant av elv)
grannebeine	hjelp frå grannen	Det va' a gó' grannebeine du gav mi, då du hjelpte mi mæ å få inn sauin.
granni	nabo
grase	luke vekk ugras i åkeren	Førr'e va' det helst'e ungan som grasa.
graséle	tumle, ståke, herje	'An graséla så fælt at eg laut tale ti' 'ó.
grasgalen	grådig person som stadig vil ha meir gras og beite	Dei som æ grasgalne var' alli fornǿgde.
grasigt	1. mykje og godt gras 2. ungt og friskt gras	1. I sòme lía som liggje mót sólinn kan det vèr' grasigt å létt å slå. 2. Fysst grasi æ ungt, ell' líti útgródt, æ høytti grasigt.
graskårt'e	moltekart som har opna seg; karten er grøn og hard Sjå også blindingji, glåpari og kårt'e.
graslé	torve som er snudd slik at graset vender ned (til taktekking)	Grasléne vill' allstǿtt Tòróv hav' néd'tt'e.
grassetje	verte fyldig gras (jorde og plen)	Nò hèv' åkren grassett seg. No ha' åkren vorte godt grassett'e.
grassnaut	storfe som ikkje mjølkar (leigt eller kjøpt; vart sendt på heia på beite til sommaren)	Om hausti vurte grassnautí antel selde ell' sendte ti' slakt.
grassté	grasslette ved elv eller vatn
grassvór'e	grastorv	Svór'e æ maursand'e som migmauran hav' bòre 'pi grassvóren.
grastóv'e	enkel, einfoldig; gjeld personar	Sjå den grastóven, no tèk 'an út att'e!
grastusk'e	liten bjørn som lever av gras og bær og ikkje enno har vorte slagbjørn (nedsetjande uttrykk)
grasutt'e	mykje ugras i åkeren	Epl'åkren æ så grasutt'e at no lýt 'an grasast.
grauffòre	grauttvare	Det æ greitt å hav' grauffòrâ innmæ omnen.
grautambari	ambari til å ha graut i	An grautambari varte brúka ti' å bère sengjegrauten í.
grautegreppe	ein stor porsjon graut Sjå også greppe.	'An åt a heil grautegreppe og tvei brausleiva.
grautehókk'e	liten holk med graut som ein bar i meis på ryggen og ut på heieslåttâ (ca 2-3 liter)
grautekupte	kofte frå Setesdal (varmt vinterplagg som vart bruka både innanfor og utanfor dalebuksó) Sjå også kupte og lúsekupte.	Det heite grautekupte si' kuptâ sill' vèr vorm som graut'e.
grautemål	1. dansk språk 2. uklårt mål, uklår røyst 3. måltid med graut	1. Det kan vel inkji vère antel synd ell' skomm å kadde dansk for grautemål? 2. Eg skjøna 'an inkji, 'an tala barre a slags grautemål. 3. Nò hèv' eg havt mi a godt grautemål.
grautevæte	drikke til grautmåltid (all slags matvæte)	I slåttæ på heiinn va' der 'kji onnó grautevæte 'ell vatn. D'æ godt mæ berlòg'e ti' grautevæte.
grauttvòre	grauttvare (ause til graut; same som tvòre)	Grauttvòrâ va' i addemanns grýtu. "Bassi, bassi, kom å slikk av grauttvòrunn mí; du fær 'kji mei' av grauttvòrunn 'ell èg fær av bjøddekjýrinn dí, den sjauendi dagjen i jóló" (regle)
grave	1. grave 2. klø 3. gravere på sylv eller nysylv	1. Nò grave mi ette angbeita, for mi vi' av fiske. Gróve di opp den fæli steinen? 2. Vi' du grave meg att'å ryggjæ? 3. Detti spenni æ gravi. Júrehekti æ gravi av 'ó gófa.
grave út slåttâ	slå alt gras som er råd å få tak i (om slåtteteig på heia)	Mi hav' lagt 'å mei' búskap'e 'ell vani, så mi ljóte grave út slåttâ så mykji mi kunne.
graven	gravert	Sýâ æ graví å hèv' au anna pynt.
gravig'e	1. "umetteleg" (person som vil ha meir og meir) 2. nysgjerrig Somme seier "gravlig'e"	1. Pål æ kalleg gravig'e, 'an unner alli aire. 2. Kverr gong eg kåm heim'tt'e å trefte 'æ Tóre, så va' 'u så gravig.
gravligheit	"umetteleg" person (vil "grave til seg" meir og meir)
gravstikke	1. uttrykk bruka om folk som spør og grev meir enn ein kan svare på (born og vaksne) 2. person som ikkje greier å "halde fingrane av fatet" 3. graveringsverktøy for sylvsmed	1. Den ungjen va' a fæl gravstikke, 'an gróv å spúre mei' 'ell èg kunna svòre på. 2. 3. Gófa sit'e å grèv'e mæ a gravstikke på an sylvlås'e ti' a lúsetrøye.
gravtjurr'e	radmager (om svært mager person)
gravvèg'e	stig i terrenget som er graven ut av vatn eller trakk	Det vare fórt an gravvèg'e itt det æ bratt å laus'e massi.
grebbe	nytta helst om ei kvinne som var ekstra grovlagd og "våkleg laga" sjå også grebbeleg laga.
grebbeleg laga	nytta om folk av båe kjønn som er grovbygde og lite vakre Sjå også grebbe.	Tóre va' grebbeleg laga.
grebbelèg'e (V)	grov og mindre fin utsjånad	No ha' Svålaug vorte grebbelèg å våk å gåmålsklèg.
grebbi	person som er grovskoren og lite vakker i andletet
greffel	1. gut som er fri og stolt 2. gut som veit kva han vil (bestemt, sta)	1. Åsmund æ slig an greffel fysst 'an kjæm'e daskandi at skúlebussæ.
greie	teneste, hjelp	Han hèv' gjårt mi mang a greie oppigjænom årí.
greie seg	1. markert mønster der fargane skil seg greitt ut og passar godt ihop (td løyesaum, vevnad) Sjå også tæreleg 2. kjemme håret 3. vere hjelpt med	1. Denné løyesaumen greier seg å æ så vén'e. 2. Fysst eg hèv' tvègje meg, greitt meg å klædt meg, då æ eg færig. 3. Da hav' greitt sikkå godt mæ dei húsó da have.
greie skull	løyse ut gjeld
greie út	1. løyse ut (td gjeld) 2. rette opp (td fiskegarn, hage, floke)
greiing	forklåring, vite om	Eg sveivde det âv, så 'u fekk ingjó greiing på det.
greilèg'e (V)	ting som er greitt laga, person som har ei tiltalande / grei framferd Sjå også greileg (H), greileik'e, hendig'e, hǿg'e og tægelèg'e (V).	Dèt va' an greilèg'e kjåkkji du ha' gjårt di. Dèt va' a greilèg kåne du ha' fengje di.
greilèg'e (H)	greitt laga, person som har ei tiltalande framferd Sjå også greilèg'e (V), greileik'e, hendig'e, hǿg'e og tægeleg (H).	'An hèv allstǿtt vor' greilège, Nikelos.
greileik'e	1. grei og tiltalande måte å vere på (bruka berre i eintal) 2. roleg og flytande (uttrykk innan gangardansen) Sjå også drysje greileik'e, greileg (H) og greilèg'e (V).	1. Eg misunner da den greileikjen som da have i Oppistogsslektinn. 2. Ånund dansar på greileik'e.
greisam'e	hjelpsam, grei
greisklèg'e (V)	person med god utsjånad Sjå også greisklèg'e (H).	Det æ an greisklèg'e kar'e, ha' 'an 'kji vòre så vindfǿtt'e.
greisklèg'e (H)	person med god utsjånad Sjå også greisklèg'e (V).
greitt vaksen	velproporsjonert kropp Sjå også vénvaksen.	Bjørgegúten æ greitt vaksen.
gréle	mørk stripe i andletet av td sveitte og støv
grélutt'e	stripete eller skjoldete td i andletet, ujamt farga tøy	An kan vèr' grélutt'e i andlìtæ av å gríne, iallfall disom an æ svårt'e ell' driten. Ungjen grein ti' 'an va' plent grélutt'e i anlitæ. Itt an trekste konn mæ maskjín så varte an grélutt'e av dei fæle gjyvæ.
gremje	ynke seg, klage	Detta æ 'kji nåkå gremje seg fyri!
grène	lage skarp lyd når ein er trøytt og i ulag (hesten lagar denne lyden)	Hesten va' i úlag å stó' å grèna.
grèning	skarp og høg kneggjing frå grahest
grenn	grend; krins som var saman i bryllaup og gravferd; alle vart inviterte
greppe	matporsjon, der oftast fleire ting er blanda saman i ei røre Sjå også grautegreppe.	Nò hèv eg stelt ti' a heil greppe, nò ljóte di ète.
grept	grav	Det va' inkji létt å grave grepti itt jórdí va' klaka.
grèvskódd'e	skodd med vinterhestesko (om hest)
grevskór'e	hestesko, det slaget som vert bruka om vinteren Sjå også klampeskór'e og hesskór'e.	Grevskóne "skjère sikkå" n'i ísen.
grille	1. rart påfunn, baktanke (negativt) Sjå også: modde 2. halvsirkelforma løyesaum i broderiet på setesdalsbunaden, mest bruka på "blåkuptu," "gråkuptu" og "oppluta"; bruka berre i fleirtal	1. D'æ trått nåkå fæle grillu mæ 'ó Eivind! 2. Margjitt saumar grillu på opplutæ ti' stakkjæ sí.
grillutt'e	bruka om person med rare påfunn (og baktankar)
gríme	1. ordet kan brukast om framdelen av ein sko (tåhytte) 2. bot, nytt ler sauma på for å reparere eit hol framme på skoen 3. grunnstokk eller planke under ei "timre" (under eit hus)	2. Svein gríma skóren min.
grimsklèg'e (V)	morsk utsjånad	Tòróv såg så grimsklèg'e út i anlitæ at eg varte mest'e ræd'e.
grind	1. open hylle på veggen 2. kvi (inngjerding) for sauer (H)	1. Kaffékoppan æ oppi grindinn. 2. An lýt flytje grindí fysst der æ for lórtutte ette sauin.
grinde	setje i kvi (om husdyr)	Sòme grinda sauin om kveldi, 'å støylæ.
grindeòkji	to vertikale sidestavar i ei grind	Spèlin våre grøypte inn i grindeòkan i gåmó tí', men i åkkås dage brúkar an ei fjø̀l 'å kvære lénæ 'å spèló, i stâen for òka.
grindesag	sag fest i ei ramme og spent med ei snor	I grindesagjinn kan an brúke bå' smale å breie bló; så an kan sage i ring om an vi'!
grindspòl'e	smalt tunt bord som er grøypt inn i sidestaven i ei grind	Der kan vère fem ell' seks grindspèli i a grind.
gríne i kjíkji / gråte i kjíkji	gråte så intenst at ein misser pusten, gråte i avmaktstilstand
gríne út	svulme ut (td eit stort kjøtsår)	Di djúpe såri som Stein ha' fengji mæ 'an hoggje i skógjæ, grein út, så 'an laut ti' doktaræ for å få saume det.
gríne å le	le på ein spottande måte
grínefærig'e	på gråten	Knút ha' havt så mykji útlegg på bílen sin at 'an va' plent grínefærig'e.
grínen	person som er i dårleg humør	Fòrmannen varte filli líka, 'an va' så grínen.
grip	1. handgrep 2. varp, "kupp" 3. feilgrep, fadese
grípe gjýgrí	senebetennelse i handa når ein skjer korn med sigd
gripen	sterk oppleving (td religiøst, musikk, natur)	Ånund varte gripen av dei góe talâ.
gripi	grepet mellom peikefingeren og tommelen	Hæge ha' raka å vendt så mykji høy at 'u fekk blému i gripâ.
grís	smørjefeitt til maskinar	Eg klemmer grís inn i smørjenippelan mæ a feittpresse.
grís'e	gris	Grísin æ fæle ti' róte i søylunn.
gríseleg (V)	ufint Sjå også adverbet gríseleg (H) og gríselèg'e.	'U kunna alli sitje innmæ bórdi mæ 'ó, 'an åt så gríselegt.
gríseleg (H)	urein, uryddig Sjå også adverbet gríseleg (H) og gríselèg'e.
gríseleg (H)	ufint Sjå også adverbet gríseleg (V) og adjektivet gríseleg (H).	'An slafsa å åt så gríseleg.
gríselèg'e (V)	urein, uryddig Sjå også adverbet gríseleg (V) og adjektivet gríseleg (H)
gríseleist'e	person som er "vrang som ein gris"
grísemòsi	islandslav (vart gjeve til grisane på heia)
grisi	utett (td vegg)
grísi	uhygienisk, motbydeleg	'An åt så grísi at eg sette meg innat a anna bórd.
grísǿrtenapp'e	rota på harerug (ordet er mest vanleg å bruke i fleirtal)	Mæ mi vår' små gróve mi opp grísǿrtenappan å åte da.
grivle	rosemønster som greiner eller smøygjer seg ut
grivle	greine seg ut (om td røter eller mønster)	Stóppan å dynnespeglan i kjørkjunn hav' sveivlu å krulla som grivle útivi å krǿkjest i kvorairne.
grjó'gar'e	steingjerde	Der æ grjógar'e midjom innmarkjinn å skógjæ.
grjón	1. vegetabilsk mat td mjølmat og poteter 2. kraftfor til husdyr	1. Grjóni æ viktigaste maten. 2. Kåva å vetronga ljóte få mykji grjón.
grjónburvi	tykk og burven person (nedsetjande ord om ein som er merkt av å ha ete mykje)
grjóngjève	gjeve mjøl eller kraftfor til dyr	Mi mòge grjóngjève 'enni Brondrós, 'u treng'e det ska' 'u mókke godt.
grjóngjèven	bruka om hest som får mykje grjón	Førr'e sa da at hesta som vår' grjóngjevne finge glatt å blankt hårlâg.
grjónmerr	1. merr som treng særleg mykje havre 2. bruka som skjellsord på kvinne
grjóslé'	lé i eit steingjerde	Der va' a húsmannsplass i Homm som hét Grjóslé'.
grjóslénapp'e	Når ein knapp dett av på eit kledeplagg, skjer ein til ei stikke til å gjere nytta med å halde kledeplagget på plass til ein kjem heim att. Forklåring av ordet: I Grjóslé, eit husmannsplass i Homme, hadde dei ikkje råd til å kjøpe knappar.	Grjóslénappa va' nauhjelp itt an va' i beit.
grjót	emne, "stoff" (helst bruka om karar; bruka berre i eintal) Sjå også slipegrjót.	Der æ godt grjót i dei karæ.
grjúpe	male kornet grovt til dyrefor eller malt	Konni æ så filli at det æ 'kji brúkandi ti mannemat'e, mi ljóte grjúpe det for búskapen.
grjåle	sjaue, ha det travelt med å stå opp om morgonen	ko ska sossivori grjåling vere godt fyri
grógjill'e	stor evne til vokster	Da la eplí ti' gróings, så da vorte grógjillare.
gróhòl	potetauga, spire
grói	nytt gras om våren; bruka berre i eintal Sjå også nýgrói.
grómildt	bruka om stad der det gror godt (td der jorda gjev moge korn)
gròne	tenkje djupt, grunde	'An gròna ive mangt som ha' gjengje gali.
gròni	grubleri, noko å fundere på
gròp	utholing i tre til ulike føremål Sjå også grøype og grøypejinn.	Gròpí ti' dyrekjinnó i a hús æ helst'e gróve.
gròpe	1. når isen løyser seg opp om våren; bruka berre i eintal 2. når ein kinnar rjome, og smøret byrjar å skilje seg ut; bruka berre i eintal	1. Det gròpar om våri. 2. Nò sér eg at det gròpar i kjinnunn, då æ det snart smø̀r.
gròpefǿri (H)	snøen er laus så ein søkk igjennom, på vårkanten Sjå også: blòte (Vallemål)	D'æ vanskeleg å kjøyre fæle loss på heió itt det æ gròpefǿri.
gropl	småklumpar (i t.d. mjølkeprodukt)
grople	å verte småklumput (i t.d. mjølkeprodukt)
groplen	småklumpete; t.d. i mjølkeprodukt
gróppe	lita hole (td i ein grusveg)	Der va' så mykji gróppu på vègjæ, at sykkelen skrangla mest'e sund'e.
gròsegras	finnskjegg, grasslag som kan vere farleg å ete for hestar, kan gjeve forstopping Sjå også gròsí.	På støyló va' der jamt mykji gròsegras, så stundom jaga da hestan útom støylsbaren.
gròsí	forstopping hjå hest; bruka berre i bunden form eintal Sjå også gròsegras.	Hesten åkkå hèv' rétta seg ette at 'an fekk gròsí.
grósvudd'e	sår som gror men er noko verk i
gróv	hole i jorda der ein legg t.d. kålrot om hausten og isolerer med t.d. halm og fyller jord på
gròv'e (H)	grov Sjå også gróv'e (V).	Den vitsen va' helst'e gròv'e!
gróv'e (V)	grov Sjå også gròv'e (H).	Den gróvi stumpen æ helsigast'e. 'An æ jamt gróv'e i tòtæ.
gróvgjère (V)	grovskjere eller hogge til eit emne (slik at det vert raskt å gjere ferdig når ein får høve) Sjå også gròvgjère (H).
gròvgjère (H)	grovskjere eller hogge til eit emne (slik at det vert raskt å gjere ferdig når ein får høve) Sjå også gróvgjère (V).
gróvhogge (V)	grovskjere eller hogge til eit emne (slik at det vert raskt å gjere ferdig når ein får høve) Sjå også gròvhogge (H) og hogge.	Eg hèv' gróvhoggje tvei slé'emei'i, så eg hève da ti' taks ti' sía.
gròvhogge (H)	grovskjere eller hogge til eit emne (slik at det vert raskt å gjere ferdig når ein får høve) Sjå også gróvhogge (V) og hogge.	Eg hèv' gròvhoggje tvei slé'emei'i, så eg hève da ti' taks ti' sía.
gròvlèma (H)	bruka om person som har grove og kraftige lemmer Sjå også gróvlèma (V).
gróvlèma (V)	bruka om person som har grove og kraftige lemer Sjå også gròvlèma (H).	Tór æ så gróvlèma, mæ sérs stóre henda å fǿta.
gróvskjère (V)	grovskjere eller hogge til eit emne (slik at det vert raskt å gjere ferdig når ein får høve) Sjå også gròvskjère (H).
gròvskjère (H)	grovskjere eller hogge til eit emne (slik at det vert raskt å gjere ferdig når ein får høve) Sjå også gróvskjère (V).
grubbe	rydje ei nydyrking for stuvar og røter
grubbi	tjukkfallen mann
grudde	1. når vatnet i ein kasserolle er i ferd med å koke, småkoke 2. torden Sjå også tórâ.	1. Det gruddar i kaslâ, så det sýe vel snart. Det ska' barre sjóe så vídt at det gruddar. Det må 'kji kå grudde. 2. Eg høyrer det gruddar langt undâ, men eg hèv' inkji sétt det hèv' brjått nåkå særleg.
grúeleg (V)	forsterkande uttrykk Sjå også grúelèg'e og adverbet grúeleg (H).	'An va' grúeleg fín'e, den nýi bílen 'ass Òlav. Det va' an grúeleg gama film'e.
grúeleg (H)	sterk, kraftig, forsterkande uttrykk Sjå også adverbet grúeleg (H) og grúelèg'e (V).	Ånund æ enn grúeleg kare, 'an lypter ko det æ!
grúeleg (H)	forsterkande uttrykk Sjå også adverbet grúeleg (V) og adjektivet grúeleg (H).	'An kjøyre så grúeleg fórt.
grúelèg'e (V)	stor, sterk, forsterkande uttrykk Sjå også adverbet grúeleg (V) og adjektivet grúeleg (H).
grufsen	stor, sterk; bruka om karar	Bjørgúv va' enn grufsen kar'e, det va' plent som det va' laust, alt det 'an tók í.
gruggjen	hås eller uklår røyst
grulte	tale med grovt mål, tale roleg og lågt	Targjær grulta å ló mæ 'u høyre på 'an Tårål mæ 'an fortåldi.
grum'e	1. kry, stolt (noko negativt) 2. gje inntrykk av å ha godt med pengar	1. 'An vi' vère så grumm'e, Stein, eg líkar 'an inkji. 2. Håvår kaupte si an ný'e dress'e for å sýne at 'an va' an grumm'e kar'e.
grummingji	kry, stolt
grumsen (H)	dårleg humør
grunn'e	tunnt jordlag ned mot aur eller fjell	Åkren æ grunn'e. Fysst der æ for grunt, vare det så skjini at det alli nyttar hevde, det skjín'e âv.
grunngong	vatn renn under isen	Bekkjen hèv' grunngong, det órar 'kji så fælt.
grunnklók'e	tenksam og klok i alt han / ho gjer	Taddeiv va' 'kji lærd'e, men 'an va' grunnklók'e.
grunnpík'e	jernbolt i midten under kvernkallen (sviv på "grunnskrjånâ" eller klauví)	Denné gamli grunnpíkjen æ mest'e útsliten.
grunnrík'e	rik på pengar og eigedom (etter lokale forhold)	Ha' du eigedóm'e å pæninge i bankjæ, å inkji va' skullig'e; då va' du grunnrík'e.
grunnskjí	stokk som kvernkallen sviv på og som kan lyftast eller gjerast lågare med létteklóven og léttevågjí
grunnskjibolt'e	jernbolt som held grunnskjítti på plass på ein annan stokk
grunnskrjåne	jernbusse som grunnpíkjen på kvernkallen sviv i	A grunnskrjåne lýt vère av godt støypejinn ska' 'u tòle tyngdâ å svivi av kaddæ.
grunntak	grunntrekk hjå ein person (positivt)	Der æ slig grunntòk i dei jentunn at hú vi' kåme langt.
grús'e	storslege, rikeleg	Det va' a grúst måltíd mi finge i bryddaupæ. Der va' grúst mæ mat'e på bóræ.
grusmelèg'e (V)	grovskoren (mindre ven) person	Det va' helst'e an grusmelèg'e dreng'e, sa fairen om fríaren som kåm ti' dótter 'ass.
grusmen	1. grovskoren (mindre ven); gjeld personar 2. grått og trist ver	1. Da æ grusmne, bå' han å hú. 2. 'Er æ grusmi i dag, sa Knút.
grusteleg (H)	noko skræmande; bruka om personar
grustelèg'e (V)	noko skræmande (td stor og grovskoren mann); bruka om personar
grusten	1. grusten i målet Sjå også kallrausta. 2. vind og kaldt veir, Sjå også grusti veir.
grusti veir	uver, regn, snø, vind o.l. Sjå også grusten.	Æ det grusti veir, kunne mi inkji på heií.
grutte	lita, smal opning; bruka om vindauga og dør	Der va' a lítí grutte 'å dýnninn, så katten kåm si út. Eg lýt allstǿtt have a grutte 'å húrinn, hellis vi' 'kji omnen drage.
grutteleg (H)	Bruka om person som ser "lur" ut. Han pønskar på eit eller anna, ofte med augo som halvvegs blundar.
grutten	noko sur og irritabel	Taddeiv va' jamt nòkå grutten om mǿnó.
grútutt'e	flytande grut i kaffi	Kafféi va' så grútutt'e at eg laut súpe det í meg.
grúve	bøye seg framover Sjå også liggje å grúve.
grúv'e	framlut, framoverbøygd Sjå også kúv'e, kúr'e, slút'e, kúve, kúven og kúpen.	'An va' så grúv'e ette' mange års slit på gar'æ.
grúve skjí	ski med mykje spenn i
gruvl	"rugl", "korpl" Sjå også gruvlutt'e.
gruvlejórd	ujamn og steinete jord
gruvlutt'e	ujamt, t.d. steinut veg Sjå også gruvl.
grýl'e	hyl (skjerande og langdrege)	Bjynnen sette í an fæl'e grýl'e.
grýle	hyle skjerande og langdrege (om gris)	Tèk'e du grísen mæ makt så grýler 'an fælt.
grýlen	i svært dårleg humør og gjev tydeleg uttrykk for misnøye	'An va' fyddesjúk'e å grýlen då 'an vakna. 'U varte grýlí å vónd då 'u såg ko mi ha' funne på.
grynje	låg lyd som hesten gjev frå seg når han "helsar på eigaren" og er godt i lag
grynnast	1. verte grunnare i eit vatn 2. overførd tyding: minkar lite	1. Det grynnest fórt i Leirvíkjinn. 2. 'An æ så rík'e at det tikjest alli grynnast. Det va' som det alli gryntest, sò mykji pæninge ha' da. Denne kjýrí æ så turvtig at det grynnest alli.
grynne	1. trø gjennom snø slik at ein kjem ned på bar mark (helst bruka på vårkanten om hest, men kan òg brukast om folk) 2. stå botnen i vatn	1. Det ha' minka så på snjóren at hesten grynna. 2. Denné hylen æ 'kji så djúp'e; eg grynnar ive heile.
grýnsodd'e	soll av havregryn og mjølk	Ti' grýnsodd'e tikje eg d'æ best'e mæ syr.
grypje	lage hjulspor i våt mark eller veg
grysje	utruleg soge som mest ikkje kan vere sann
grýte	1. støypejernsgryte med 3 føter og hank 2. gryte	1. Grýtâ hékk oppive ellæ. 2. Hèv' du skrubba grýtâ, Bóa?
grýtegreip'e	reiskap til å krøkje gryter av skórâ	"Grýtegreipen ligg'e ti' taks i årâ", sa Augund.
grýtehodde	hanken på gryta Sjå også hodde.	"Grýtehoddâ æ 'kji leng'e om 'u ligg'e 'ell om 'u stend'e oppi" (ordtak).
grýtestump'e	graut som vart reidd av malt	Grýtestumpen va' svårt'e å sǿt'e, å 'an varte au kadda "langefrædagsstump'e".
grytte	1. opne såvidt; td bok eller kasserolle 2. opne opp (td i leik, ei lue som ein legg ting oppi) 3. slå	1. An måtte alli grytte på rjómen som va' oppå mjåkkjinn, då fekk an så líti smø̀r. Du kan grytte på lòkji nòkå, så det inkji sýe ivi. Eg laut grytte på fyddâ, det va' så varmt. 2. Òlâv grytte på húvâ så mi såge ko der va' oppí. 3. 'An grytte ti' 'ó mæ an stein'e.
græi	sterk harme	...så veld du húsmoirí barre græi...(stev)
græle	1. svak vindpust som lagar krusing på ei vassflate 2. avfarga område på tøy	1. Fysst d'æ líti vind'e kan an sjå grælu på vatnæ. 2. Klæestykkji hève grælu, så eg lýt få det billigt.
græme	1. gripe over 2."grave til seg"	1. 'An ha' så stóre nèva at 'an græma ive alt ihóp. 2. 'An græma ti' si alt 'an kunna.
græni	hi (for td rev eller ulv)	Ska' vite koss skrubben hèv' græni sitt.
grǿe	grøde (kjøpe åker og eng; altså grøda, og gjere alt arbeidet sjølv)	Da selde âv grǿe, år ette år, å arma út bå' åkre å vodd'e.
grǿe	gro til, heilast	Tí'í grǿr adde sår.
grǿegras	næringsrike og saftige urter som veks i solrike lier under fjell og knausar Sjå også grǿi.	Sauin vite kòr da kunne finne det gó'e grǿegrasi.
grǿi	ein plass der det veks urter som er næringsrike og saftige for husdyra Sjå også grǿegras.	Sauin gange så rólegt å nage oppi grǿó.
grǿisveir	ver som skifter mellom høveleg mykje sol og regn slik at grøda veks godt Somme seier "grǿeveir".	Grǿisveir om våri gjèv'e góe avlinga.
grǿisvåg'e	puss eller materie i ein verk som gror att fort
grǿn'e	grøn	'Er æ grǿnt å vént úti nò.
grǿ'slèg'e (V)	gråteferdig	Anlaug va' så grǿ'slèg i målæ i kveld.
grǿte	få nokon til å gråte	"Inkji grǿt 'an Bóa, Titta!", sa Mamme.
grǿtelèg'e (V)	trist, til å gråte av	Einår varte så grǿtelèg'e då 'an såg dei djúpe hjúlfòrin ette mýrinn.
grøyp	grovmale korn (oppbløytt og grovmale til kraftfor)
grøype	1. lage eit grop i tre 2. male kornet grovt til dyrefor Sjå også grøypejinn og gròp.	1. An grøyper a gròp mæ a grøypejinn. 2. Tårål grøypte i gjår.
grøypejinn	hoggjern Sjå også grøype og gròp.
grøyse	tale høgt / skarpt / irritert mot andre Sjå også grøysen.
grøysen	bruka om person som talar høgt og skarpt eller irritert mot andre Sjå også grøyse.	Du må 'kji vèr' sossa grøysen, eg vare mest'e ræd'e!
grådís'e	depresjon	Det tók long tíd førr'ell 'an kåm ive grådísen.
gråhærd'e	gråhåra, vert ikkje gradbøygt	Mamme æ gråhærd nò, men så æ 'u níttí år au.
gråi	1. krusing på vassflata, når ho vert "grå"; bruka berre i eintal 2. grådigheit (gjeld mat)	1. Det æ best'e å fiske itt der æ an líten gråi. 2. 'An fekk an úvanlèg'e gråi.
gråkupte	Stutt kofte til setesdalsbunaden for kvinner og menn (I Valle vert kofta for karane kalla "rundtrøye")	Gråkuptâ va' sauma av heimevòvi vallmål, som va' sauegrått, men varte brún ette nåkå år.
grålyng	røsslyng
grån	grantre	Grænan stóge mørke å hengde mæ greinó.
gråneholt	granklynge (helst på heia)	Dèr det æ veirhardt 'å heiinn, veks'e det sòmestad gråneholt. Eg lýt opp i gråneholti ette an sótfeddebuskji.
grånkvåe	tyggegummi laga av granharpiks; bruka berre i eintal Sjå også íkonnkvåe og kvåe.	An lýt bræ harpeisen i vatn, síl' 'an å kjǿl' 'an av førr'ell an kan tyggje grånkvåâ.
grår'e	grå	Sòme var' gråre i håræ tí'leg.
gråsteinsmús	skogsmus
gråtari	vidjespænili som er laga for å vere vanskeleg å løyse
gråte lóen fót'e / gríne lóen fót'e / sýte lóen fót'e	gråte over daude dyr (bruka i samband med at ein ikkje skal gråte når det berre er dyr, og ikkje menneske som er sjuke og døyr)	An ska' 'kji gríne lóen fót'e.
gubbe	tykk kvinne
gubbeleg (H)	tykk (om kvinne)
Guddamèg!	uttrykk for misnøye med noko (td ver, tilstand)
guddurbassi (V)	Den fælaste av jolebassane ("bassen" som heldt til i Guddur, som er ei ur lengst nord under Nomelandsfjøddi)
gudepli	dei raude "lappane" under haka på høna eller hanen	Hanen hèv' stóre å síe gudepli.
gu'dótter	dåpsbarn (jente)	Der va' tvæ gu'dǿtta i kjørkjunn i dag.
gufse	Sjå også gufs'e.
gúlblóm'e	løvetann	Det lýser vént av gullblóma på veddó om våri, men a úgas æ det.
gulke	spy	Eg gulka då eg kjende den fæli stankjen av dei daue dýræ.
gullbosti	løvetann Sjå også fjúskenakkji og bosti.	Vodden va' fudd'e av gullbosta.
gulldròpi	nasedrope (skjemtande namn på nasedrope når ein er ute i kulden)	Gulldròpen sýner seg tídt itt an æ úti i kjylæ.
gullvére	leggje eit lag av gull på sylv Sjå også gjydde.	Båe sýun mí æ gullvéra.
gumb'e	gomme (laga av søt mjølk, brøytast med sur mjølk, og kokast brunt)	Da sóe gumb'e i kåpårkasla i gamle dage.
gumbe	presse saman	Det va' 'kji unde' om høytti tók hiti, so som det va gumba inn.
Gunnúv / Gunnúvi	Gunnulv	Ein av dei tvei Gunnúvó eg kjenner, tók út ti' Amérika, men kåm heim'tt'e.
Gunnår	Gunnar	Gunnår kan alli nøyte seg.
gurme	tjukk kvinne med dårleg utsjånad
gurme	1. stappe for fullt slik at massen tyt ut 2. sitje tungt (på ein "doven" måte); bruka om ein tjukk person	1. Deigjí gurma ive boddekanten. Det gurma útivi. 2. Asgjær sat å gurma seg i lænestólæ.
gurmeleg (H)	tjukk kropp og dårleg utsjånad
gurmen	feit og tung person	Fókkji æ gurmen, men da æ gurmandi feite båe brǿan.
gurmi	tjukk mann med dårleg utsjånad
Guss dǿ	Guds død (eid, bannskap)	Guss dǿ, húva 'an.
Guss men	1. eid (banning) 2. bruka som "fastslåing" av ein påstand
gussill	" for Guds skuld"	"Men gjèri detta for gódeste gussill!", sa Vrål.
gusskuggji	stå i vegen for Guds-oppleving for andre (td tale om moral og ikkje sjølv vise samsvar mellom liv og lære)
gusslǿn	"løn i himmelen"	Eg håpar du fær gusslǿn for denne vælgjerningjí!