Ordliste

berre ha litt av eit eller anna

Det va' såvídt mi funne namni av moltu i haust.

kneppe att

Eg ska' nappe ât di! Mi nappe alli ât blåkuptun i bringunn.

knappe att

Vi' du 'kji nappe att'e skjortâ dí; detta sér så kaldt út.

vere nær på

"Det nappa mæ at staveklokkâ ha' slègje tretta", sa Aslag då 'an høyre pendelúri slå i Oppigâ' i Nóriga'-Homm. Det nappa mæ mi at eg ville kaupe bílen 'ass Knút. Men å sann sló 'u toll, å det nappa mæ 'u ha' slègje tretta.

banke på inngangsdøra (for at folk skal kome ut)

Kråmkaran natta út for at da sille sleppe inn mæ kråmæ sí.

dumme seg ut

Tommås va' fæl'e ti' naute seg førr'e, men nò hèv' 'an sipa si.

det ein treng for å leve

Mange reiste ti' Amérika for da ha' 'kji nauturvt å næring.

underliv (nedre del av buken; menn og kvinner)

Undelívi heite i Valle neiri bulen.

nær einannan

Gýró å Såvi våre gjipte, men låge alli nére ananné.

tett ved, nær innpå

Gamle-Ingjer varte hundre år, néri inn'å.

truleg
Sjå også néri.

Det æ néri på at mi ljóte reise i kveld. Det æ néri på at du hèv' rétt i detta.

"det hjelper lite å vere nær når ein ikkje treffer"

"Néri skjýt'e ingjen téri", sa Svein då 'an ha' steihoggji.

nest før
Somme seier "nést fyri".

No æ det nést'e fyre det vare regn, skjýin æ plent blåre.

inntil

Eg sette meg nést'e mæ 'ó Knút i kjyrkjunn i dag.

nedpå

Eg æ så tròta, eg trúr eg lýt leggje meg né'å a bil.

nærast tomt for td flatbraud

Nò æ det né'å trautó mæ brauæ.

ned på einannan, ned på kvarandre

Eg kjippar ihóp ljæne så da inkji sku nike né'å'nanné å vare skjemde.

1. ned i
2. inn i

1. Eg gróv djúpt n'i lommâ ette sesla.
2. Eg reiste n'i tunellen.

1. inn i
2. ned i

1. Eg vill' stinge stǿpseli inn i kontaktí, men eg fekk det alli n'í.
2. Eg sokk n'í, skaren héldt 'kji.

1. gjere arbeid som ikkje gjev resultat
2. gjere opp eld med å "gni" to trestykke mot kvarandre til det vert så varmt at det tek fyr
Sjå også nike og ell'e.

1. "Nikar du nau'ell'e?", sa Eivind mæ 'an Gunnår då 'an sat der å tålde sandkonní i byttunn.
2. Hèv' dú fengje gjårt 'å mæ å nike nau'ell'e?

vere innpåsliten, vere påtrengjande (bruka om dyr og menneske)
Sjå også nike.

Kjýne nika sikkå inn'å 'æ Mamme då 'u gav da salt.

spesielt ganglag (sviktande "kneføring")

Sigúrd njóa å gjekk så rart.

nyleg

Æ det no nýss du hèv' fengje di brillu?

ein av dei siste dagane

Eg høyre nò om dagjen at det ha' ræst på Tjø̀ningsvíkstrondinn.

akkurat no, med ein gong

Nò plent passar det inkji at du kjæm'e. Plent nò vi' eg slå plænen, så eg kan 'kji vèr' mæ di. 

flust, mykje, nok av

Knút gjèv'e mykji ti' misjónæ, for 'an hèv' nóg âv. Eg treng'e 'kji denna sanden nò, eg hèv' nóg âv frå førr'e.

tjuetals, trettitals ("nokre og tjue, nokre og tredve" osv, nokre over det eksakte talet)

Eg fekk 'kji telje så nøyi dessa sauin, men der va' nokl'åtjúge.

omtrent, brukbart

'An æ då nòkå snér, denné sykkelen eg fekk av 'ó Gófa, men eg lýt setje på ný lykt.

noko som går; bruka om influensa og andre liknande smittsame sjukdomar

Der æ visst mange som æ heimi i klassâ, det æ visst nòkå som fèr'e.

1. stor innsats til
2. litt til

1. Det ska' nòkå ti' at mi greie detti i dag.
2. Du lýt fydde nòkå ti' så at tankjen var' fudd'e.

uttrykket er bruka om det å reise / vere / gå på fjellet
Sjå også hei og på heií.

No vi' mi nórd i heií å sjå om der æ dýr.

gjere seg klar til å leggje seg (vert også bruka om dyr)

Búskapen nótta seg då det bigjynte å mørkne. Fysst an æ blindtròta æ det godt å nótte seg.

småete der det er lite gras (om sau)

Sauin nubbe å ète om våri å seinhaustis.

jamne i kanten av flatbraudleiv

Stundom kunne bakaran vare nøydde ti' nurgle i gjeiró. 

ein sjeldan gjest

"Dèt va' an ný'e måni!", seie eg, itt det kjæm'e ein inn i stògâ som det æ lengji si' eg hèv' sétt.

heieveg som er markert med små steinar; gjerne lagde på større steinar (nyddinga)
Sjå også nydde.

D'æ helst'e på hågheiinn an finn'e nylte vègji.

lage seg niste

Ja, no lýt du nyste deg, for du kan 'kji heim'tt'e ti' måls.

ta med seg mat for heile dagen eller dagane ein er borte

Papa å Bóa nysta sikkå út for trí dage.

"Krevje nyttårsgåve"; Gå rundt frå hus til hus før kl. 12, 1. nyttårsdag og seie "nýårsgåve!". Då får ein oftast noko godteri. Dersom personen som får "nyttårsbesøket" vert førstemann til å seie "nýårsgåve!", då er det han som har krav på gåva. Denne skikken er mest vanleg i Hylestad.

Nò vi' mi hít ti 'ó Haddvår å nýårsgåv' 'an!

når som helst

Nò ète fókk nósmaten nær det treffer.

1. tenne opp under gryta
2. hisse opp folk med noko ein seier

1. Eg brúkar reissmòsi ti' nǿre 'pundi.
2. Åsmund tótte så gama nǿre 'pundi itt fókk drógest.

leggje meir ved under gryta når det held på å slokne

D'æ viktigt å nǿre unde grýtâ for å få søyningjen 'å sau'.

nyte maten

An fær alli nøyte maten itt an hève det for travelt.

uttrykk for bisn eller undring

Nå' åkkå for a veir!

stakkars deg (dersom du gjer dette)!

Nåde dé, disom eg inkji fær att'e buttilen min!

ei god stund

Stein va' 'er 'kji nåkå bil. Ska' an vèr' úti nåkå bil vetretí'i, lýt an klæ seg godt.

dårleg, leitt, ufint

Bjørgúv fèr'e barre mæ nåkå fill! Det va' nåkå fill av di å seie det va' Gut fysst det va' Sigríd!

1. bruka om innhaldslaust preik som ikkje kan takast alvorleg
2. dårleg utført arbeid (ofte utført med delar som ikkje heilt passar saman)

1. Det va' barre nåkå fjakk det 'an kåm mæ på mǿtæ i veireringjæ.
2. Detti vare barre nåkå fjakk!

mest ingenting, bitte lite

Eg vill' av å plukke moltu, men eg fann nåkå inkji nåkå. Det va' meldt regn ti' kveldæ, å så kåm det nåkå inkji nåkå.

overdrive og unødvendig godt stell

Det varte jamt nåkå kåkr itt det kåm imisæra ti' húsa.

1. bruka om innhaldslaust preik som ikkje kan takast alvorleg
2. dårleg utført arbeid (ofte utført med delar som ikkje heilt passar saman)

1. Det va' barre nåkå mjakk det 'an kåm mæ på mǿtæ i veireringjæ.
2. Detti vare barre nåkå mjakk!

1. uviktig, ufarleg
2. mest ikkje noko att

1. Eg kåm hítí nòkå mæ desse gamle bílæ, så det varte a skrukke, men det æ 'kji nåkå som æ.Eg sló meg inkji nåkå som va' då eg snåva i stéttinn.
2. Mi hav' alli etti nåkå som æ av dessa saftinn.

noko særleg, mykje
Sjå også stór'e.

'Er æ 'kji nåkå stǿri mæ týtebèr i år. Det va' 'kji nåkå stǿri ti' underhaldning på festæ i gjerkveld.

nokon grunn til, noko vits i

Æ det nåkå ti’ å stelle i stand sossidan enn tuml’e for detta lisle?

delane i eit leikjendi av tre (nytta til kuband; naustokken er vinkelforma og nærast høkjâ eller veggen. "Nålí" sveiv som eit leikjendi i naustokkjen)
Somme seier "nautstokk'e".

An lýt hav' rétte imni for å gjère si nål å naustokk'e.

på langt nær
Sjå også néri.

'Er æ 'kji nåme néri så mykji snjór'e i år som i fjår.