| Desse preposisjonane styrer dativ: | |
| mæ | Døme: Koss æ det mæ di i dag? Kåm du mæ bussæ, ell' kjøyre du sjav'e? Unntak: 1. Eg tala mæ 'an om detta. 2. Eg låg mæ Ljómsvatni. |
| ti' / at (åt) | Døme: Eg vi' ti' 'o Sigúrd i kveld. Mamme hèv' reist at fjósæ nò. (Det ser ut til å vere tilfeldig kven av desse to preposisjonane som vart vald til stadnamn: At Heddedalæ, men til Gripemo.) |
| frå | Døme: Frå mé ti' dé. |
| fyre | Døme: Fyre kríin va' det fillne tídi. |
| ette | Døme: Slåtten æ ett'ó Knút Heddi. (Nokre seier likevel ett'an - akkusativ.) Eg gjeng'e ette vègjæ. |
| av | Døme: Mange av slåttestèvó æ helste fjasne. |
| sjå (hjå) | 'An sat sjå granna sí heile fyrenóni. |
| ó' | 'An kåm springandi útó' húsæ. |
| Preposisjonar avhengige av rørsle og stillstand: | |
| i | Akkusativdøme (rørsle): Eg reiser inn i bílen. Dativdøme (stillstand): Eg sit'e inni bílæ. "I" styrer dativ i samband med meir abstrakte ting. Døme: I desse talemålsprosjektæ æ det vanskelegt å kåme ti' endis. "I" styrer altså dativ i alle høve berre det ikkje er rørsle frå ein stad til ein annan. Døme: I desse úrgamle slåttæ. |
| på | Akkusativdøme (rørsle): Eg legg'e meg på tili å kvíler. Dativdøme (stillstand): Eg ligg'e på tilæ å slappar av. |
| né'om / né'enat | Akkusativdøme (rørsle): 'U reiste né'om lǿā (rørsle). Dativdøme (stillstand): 'U stend'e né'enat lǿunn (stillstand). |
| sǿom / sunnenat | Akkusativdøme (rørsle): Nò reise mi sǿom húsí (rørsle). Dativdøme (stillstand): Mi sitje i sólinn sunnenat húsó (stillstand). |
| nór'om / nórenat | Akkusativdøme (rørsle): Eg spring'e nór'om steinen (rørsle). Dativdøme (stillstand): Eg stend'e nór'enat steinæ (stillstand). |
| Andre rørsle-preposisjonar: vestom, austom, heimom m. fl. Andre stillstand-preposisjonar: nórafor, sunnafor m. fl. |
|
Unntak:
- Rørsle innafor avgrensa område styrer alltid dativ. Døme: Eg spring'e rundt i gymsalæ. Flýtti fýk'e i luftinn.
- I overførd tyding styrer "på" akkusativ.
Direkte objekt styrer akkusativ. Døme: 'U såg meg inkji.
Indirekte objekt styrer dativ. Døme: Eg tók mi det fremste sæti i bussæ.
Døme på verb som styrer dativ:
Møte, halde, hjelpe, gløyme, sleppe m.fl. Desse verba er markerte i ordlista.
Døme: Eg mǿtt' ó (dativ) ette' vègjæ.
NB! Eg treft' an ("treffe" styrer akkusativ) ette' vègjæ.
Tidsnemning styrer dativ. Døme: På 50-talæ va' 'er kalde vetra. Mi kåme i 9- tí'inn.